عاقِر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عاقِر
عاقِر:(وَ كَانَتِ امْرَأَتي عاقِراً) «عاقِر» در اصل از واژه «
عقر» به معناى «ريشه و اساس» يا به معناى «حبس» است،
و اين كه به زنان نازا «عاقر» مى‌گويند، به خاطر آن است كه كار آن‌ها از نظر فرزند به پايان رسيده، يا اين كه تولد فرزند در آن‌ها محبوس شده است.
(قَالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلَامٌ وَ كَانَتِ امْرَأَتِي عَاقِرًا وَ قَدْ بَلَغْتُ مِنَ الْكِبَرِ عِتِيًّا) (گفت: «
پروردگارا! چگونه براى من پسرى خواهد بود؟! در حالى كه همسرم نازاست، و من نيز به سبب پيرى ناتوان شده‌ام!»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
زكريا (علیه‌السلام) با اينكه خودش در دعايش اعتراف به پيرى خود و نازايى همسرش كرد، و با اين حال خدا را تواناى بر استجابت دعايش ديده و دعا كرد، چرا در آيه مورد بحث وقتى اين بشارت را مى‌شنود كه خدا دعايش را مستجاب نموده و فرزندى به نام
يحيى به او مى‌دهد، از روى تعجب مى‌پرسد: مگر ممكن است سر پيرى آن هم از زنى نازا فرزنددار شوم؟. جواب اين است كه اين تعجب خاصيت بشريت است، و با ايمان به قدرت خدا منافات ندارد، و در حقيقت استفسار از خصوصيات آن است، كه چطور صورت مى‌گيرد، نه انكار. به هر بشرى بشارتى بدهند كه به خاطر وجود موانع و نبود وسایل و اسباب، انتظار و توقعش را ندارد آن‌گاه دلش مضطرب گشته و به محض شنيدن شروع مى‌كند به پرسش از خصوصيات آن بشارت، تا به اين وسيله آن اضطراب درونى را ساكن و آرام كند، با اينكه از همان اول يقين دارد كه بشارت راست است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مكارم شيرازى، ناصر، لغات در تفسير نمونه، بر گرفته از مقاله «عاقِر»، ص۳۷۱.
