عام مجموعی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لفظ مفید شمول
حکم نسبت به افراد موضوع، به صورت مجموعی را عام مجموعی می‌گویند.
عام مجموعی، لفظ عامی‌است که مجموع افراد آن به یک باره موضوع
حکم قرار می‌گیرد؛ یعنی حکم بر همه افراد به صورت مجموع و با هم بار می‌شود؛ به بیان دیگر، مجموع بما هو مجموع در حکم یک مجموعه واحد می‌باشد که
امتثال آنها با هم و در یک زمان، مطلوب مولا است، مانند این که گفته شود به همه
امامان معصوم ( ع )
ایمان بیاور، زیرا اگر کسی به یازده امام ایمان آورد اما
امام دوازدهم را به
امامت قبول نداشته باشد همانند کسی است که منکر امامت همه
ائمه ( ع ) شده است.
فرق میان عام مجموعی و
عام استغراقی این است که در عام مجموعی، یک
حکم بیشتر نیست و آن نیز به مجموع افراد به لحاظ این که همگی یک واحد را تشکیل می‌دهند تعلق گرفته و به همین دلیل، دارای یک
موافقت و یک
مخالفت است، اما در عام استغراقی، نسبت به هر فردی حکم مستقلی وجود دارد و هر حکمی نیز یک موافقت و یک مخالفت دارد.
فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل دراصول فقه، ج۷، ص۵۴۰.
فاضل لنکرانی، محمد، ایضاح الکفایة، ج۳، ص۳۵۵.
مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص۱۷۴.
مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص۱۰۱.
ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ص۲۴۲.
مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۱۳۹-۱۴۰.
فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل دراصول فقه، ج۷، ص۶۰۷-۶۰۸ .
مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۸۷.
آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۲۵۳.
صدر، محمد باقر، دروس فی علم الاصول، ج۲، ص۱۰۴.
مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی
