• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبداللّه ‌بن علی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عبدالله، فرزند امیرالمؤمنین، علی علیه السلام، از جمله چهار پسر ام‌ البنین، دختر حزام است که در کربلا به شهادت رسید.
[۵] مروج الذهب ج۳، ص۶۳.





برخی نام وی را عبدالله اکبر و کنیه‌اش را ابومحمد نوشته‌‏اند.
[۷] ناسخ التواریخ ج۱، ص۳۳۶-۳۳۷.
[۸] فرسان الهیجاء ج۱، ص۲۵۰.




او هشت سال از حضرت عباس کوچکتر بود و شش سال در زمان پدرش، علی علیه السلام، و ۲۵ سال -یعنی همه عمرش‏- را در روزگار امام حسین علیه السلام زندگی کرد و از خود فرزندی به یادگار نگذاشت.
[۹] مقاتل الطالبیین، ص۸۱-۸۲.
[۱۰] ابصارالعین، ص۶۷-۶۸.




عبدالله همراه امام حسین علیه السلام از مدینه تا مکه و سپس به کربلا آمد؛ و از جمله فرزندان ام ‌البنین است که شمر بن ذی‌ الجوشن از ابن‌ زیاد برایشان امان ‌نامه گرفت و به کربلا آورد.
در روز عاشورا پس از آنکه حضرت ابوالفضل علیه السلام شهادت بسیاری از خاندانش را مشاهده کرد، خطاب به برادران خود فرمود: برادرانم جانم به فدای شما باد! پیش بروید و جان خویش را سپر سید و آقای خود نموده از وی حمایت کنید و ثابت‏ قدم باشید تا در کنار او به شهادت برسید. آنان به فرمان برادر به میدان رفتند و تمام تیرها و نیزه‌‏ها و شمشیرها را به جان خریده به فیض شهادت نایل گشتند.



عبدالله بن علی علیه السلام پیش از برادران خویش به میدان رفت و چنین رجز خواند:
انَا ابْنُ ذِی النَّجْدَةِ والافْضالِ • ذاک عَلی الخَیرِ ذُو الْفِعالِ‏
سَیفَ رسول الله ذوالنِّکالِ • فی کلِّ یومِ ظاهِرُ الاهوالِ‏
من پسر مرد دلاور و با فضیلتم، آن مرد –امام- علی علیه السلام نیکوکار می‏‌باشد؛ شمشیر پیامبر خدا و کیفردهنده‌‏ای که ترس از وی هر روز آشکار بود.



عبدالله جنگ شدیدی کرد تا آنکه با هانی بن ثُبیت حضرمی درگیر شد و پس از رد و بدل شدن دو ضربت با ضربه‌‏ای که بر فرق وی فرود آمد به شهادت رسید.
[۱۴] مقاتل الطالبیین، ص۸۱-۸۲.
[۱۶] مقتل الحسین خوارزمی ج۲، ص۳۴.
[۱۸] ابصارالعین، ص۶۷-۶۸.
[۱۹] منتهی الآمال ج۱، ص۷۰۲.
[۲۰] نفس المهموم، ص۲۹۵-۲۹۶.
[۲۱] ذخیرة الدارین، ص۱۴۱.
[۲۲] وسیلة الدارین، ص۲۵۷-۲۵۸.

برخی آورده‏‌اند: خولی بن یزید اصبحی به وی نیزه زد و مردی از بنی‌ تمیم بن دارم او را به شهادت رساند.
در گزارش آمده است عبدالله بن علی علیه السلام گفت: ای برادر -امام حسین علیه السلام‏- از غم فراق برادران طاقتم تمام گشته و از تشنگی جانم به لب رسیده است. اجازه فرما به آنان بپیوندم و خود را از غم این جهان فانی برهانم. آن حضرت با دیده اشکبار اجازه فرمود.
عبدالله به میدان رفت و در حمله نخست صد و بیست تن از سپاه دشمن را به هلاکت رساند و سپس به دست هانی بن عروه حضرمی یا فردی دیگر به شهادت رسید.
[۲۳] ریاض الشهاده ج۲، ص۱۹۷-۱۹۸.
[۲۴] فرسان الهیجاء ج۱، ص۲۵۰.




در زیارت منسوب به ناحیه مقدسه بر وی چنین درود فرستاده شده است: «السَّلامُ عَلی عَبْدِالله بْنِ امیرِ المؤمنین، مُبْلی البَلاءِ والمُنادِی بِالوَلاءِ فی عَرْصَةِ کرْبَلاءِ والمَضْرُوبِ مُقْبِلًا وَمُدْبِراً، لَعَنَ الله قاتِلَهُ هانِی بْنَ ثُبیتِ الحَضْرَمی.»
[۲۵] اقبال الاعمال ج۳، ص۷۴.
درود بر عبدالله فرزند امیرالمؤمنین علیه السلام؛ آزمایش شده در مصیبت و منادی دوستی (خاندان رسول‏‌الله) در میدان کربلا، آن کسی که از هر سوی ضربه خورد و زخم‌دار شد. خدا قاتل وی «هانی بن ثُبیتِ حضرمی» را لعنت کند.


 
۱. تاریخ طبری ج۴، ص۱۱۸.    
۲. تاریخ طبری ج۴، ص ۳۱۴.    
۳. تاریخ طبری ج۴، ص۳۵۸.    
۴. تاریخ طبری ج۴، ص۳۴۲.    
۵. مروج الذهب ج۳، ص۶۳.
۶. ارشاد ج۲، ص۱۰۹.    
۷. ناسخ التواریخ ج۱، ص۳۳۶-۳۳۷.
۸. فرسان الهیجاء ج۱، ص۲۵۰.
۹. مقاتل الطالبیین، ص۸۱-۸۲.
۱۰. ابصارالعین، ص۶۷-۶۸.
۱۱. تاریخ طبری ج۴، ص۳۱۴-۳۱۵.    
۱۲. مناقب ج۳، ص۲۵۵.    
۱۳. مناقب ج۳، ص۲۵۵-۲۵۶.    
۱۴. مقاتل الطالبیین، ص۸۱-۸۲.
۱۵. تاریخ طبری، ج۴، ص۳۴۲.    
۱۶. مقتل الحسین خوارزمی ج۲، ص۳۴.
۱۷. ارشاد ج۲، ص۱۰۹.    
۱۸. ابصارالعین، ص۶۷-۶۸.
۱۹. منتهی الآمال ج۱، ص۷۰۲.
۲۰. نفس المهموم، ص۲۹۵-۲۹۶.
۲۱. ذخیرة الدارین، ص۱۴۱.
۲۲. وسیلة الدارین، ص۲۵۷-۲۵۸.
۲۳. ریاض الشهاده ج۲، ص۱۹۷-۱۹۸.
۲۴. فرسان الهیجاء ج۱، ص۲۵۰.
۲۵. اقبال الاعمال ج۳، ص۷۴.




جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص۲۴۲-۲۴۳.










جعبه ابزار