• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غافل گیری بنی نضیر (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



یهودیان بنی نضیر چنان مغرور قدرت خویش بودند که غلبه سپاه مسلمانان، خارج از باور آنان بود، ولی از آنجایی که باور نمی‌کردند غافل گیر شدند و شکست خوردند.





۱.۱ - غافل گیری

غافل گیر شدن بنی نضیر، از جانب سپاه مسلمانان، خارج از باور آنان بود.
هو الذی اخرج الذین کفروا من اهل الکتـب من دیـرهم لاول الحشر ما ظننتم ان یخرجوا وظنوا انهم مانعتهم حصونهم من الله فاتـیهم الله من حیث لم یحتسبوا وقذف فی قلوبهم الرعب یخربون بیوتهم بایدیهم وایدی المؤمنین فاعتبروا یـاولی الابصـر. «او کسی است که کافران اهل کتاب را در نخستین برخورد (با مسلمانان) از خانه هایشان بیرون راند! گمان نمی‌کردید آنان خارج شوند، و خودشان نیز گمان می‌کردند که دژهای محکمشان آنها را از عذاب الهی مانع می‌شود اما خداوند از آنجا که گمان نمی‌کردند به سراغشان آمد و در دلهایشان ترس و وحشت افکند، بگونه‌ای که خانه‌های خود را با دست خویش و با دست مؤمنان ویران می‌کردند پس عبرت بگیرید‌ای صاحبان چشم

۱.۱.۱ - مغرور قدرت

هیچ احتمال نمی‌ دادید که دست از وطن خود کشیده بیرون روند، چون شما از این قبیله قوت و شدت و نیرومندی سابقه داشتید. " و ظنوا انهم مانعتهم حصونهم من الله" خود آنها هم هرگز چنین احتمالی نمی‌ دادند، آنها پیش خود فکر می‌کردند قلعه ‌های محکمشان نمی‌ گذارد خدا آسیبشان برساند، و ما دام که در آن قلعه ‌ها متحصن هستند، مسلمانان بر آنان غلبه نمی‌ یابند.

۱.۲ - زمینه غافل گیری

مغرور شدن بنی نضیر به قدرت و قلعه‌های مستحکم خویش، زمینه غافل گیری آنان بود.
هو الذی اخرج الذین کفروا من اهل الکتـب من دیـرهم لاول الحشر ما ظننتم ان یخرجوا وظنوا انهم مانعتهم حصونهم من الله فاتـیهم الله من حیث لم یحتسبوا وقذف فی قلوبهم الرعب یخربون بیوتهم بایدیهم وایدی المؤمنین فاعتبروا یـاولی الابصـر. «او کسی است که کافران اهل کتاب را در نخستین برخورد (با مسلمانان) از خانه هایشان بیرون راند! گمان نمی‌کردید آنان خارج شوند، و خودشان نیز گمان می‌کردند که دژهای محکمشان آنها را از عذاب الهی مانع می‌شود اما خداوند از آنجا که گمان نمی‌کردند به سراغشان آمد و در دلهایشان ترس و وحشت افکند، بگونه‌ای که خانه‌های خود را با دست خویش و با دست مؤمنان ویران می‌کردند پس عبرت بگیرید‌ای صاحبان چشم!»

۱.۲.۱ - علل غافل گیری

آنها چنان مغرور و از خود راضی بودند که تکیه گاهشان دژهای نیرومند و قدرت ظاهریشان بود، این تعبیر آیه نشان می‌ دهد که یهود بنی نضیر در مدینه از امکانات وسیع و تجهیزات فراوانی بهره مند بودند، به گونه ‌ای که نه خودشان باور می‌ کردند به این آسانی مغلوب شوند و نه دیگران، ولی از آنجا که خدا می‌ خواست به همه روشن سازد که چیزی در برابر اراده او قدرت مقاومت ندارد حتی بدون آنکه جنگی رخ دهد آنها را از آن سرزمین بیرون راند! لذا در ادامه آیه می‌ فرماید: " اما خداوند از آنجا که گمان نمی‌ کردند به سراغشان آمد، و در قلبشان وحشت و ترس افکند، به گونه ‌ای که خانه ‌های خود را با دست خویش و با دست مؤمنان ویران می‌ کردند" (فاتاهم الله من حیث لم یحتسبوا و قذف فی قلوبهم الرعب یخربون بیوتهم بایدیهم و ایدی المؤمنین).
آری خدا این لشکر نامرئی، یعنی لشکر ترس را که در بسیاری از جنگها به یاری مؤمنان می‌ فرستاد بر قلب آنها چیره کرد، و مجال هر گونه حرکت و مقابله را از آنها سلب نمود، آنها خود را برای مقابله با لشکر برون آماده کرده بودند، بیخبر از آنکه خداوند لشکری از درون به سراغشان می‌ فرستد، و چنان آنها را در تنگنا قرار می‌ دهد که خودشان با دشمن برای تخریب خانه هایشان همکاری کنند.


۱. حشر/سوره۵۹، آیه۲.    
۲. ترجمه المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۹، ص، ۳۴۹.    
۳. حشر/سوره۵۹، آیه۲.    
۴. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج۲۳، ص، ۴۸۹.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «غافل گیری بنی نضیر».    



جعبه ابزار