فرجام استکبار
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
استکبار از
رذائل اخلاقی هست و پیامدهای بدی در این
دنیا و در
آخرت دارد که به این پیامدها فرجام استکبار گویند.
۱. فرجام
مستکبران در
دنیا:
با مطالعه
سرنوشت مستکبران امتهاى گذشته درمى‌یابیم که
زوال نعمت و
حکومت و سرنوشت هلاکت بار و
عذاب الهی از کیفرهایى است که آنان به‌گونه‌اى دچار آن شده‌اند و این از سنّتهاى الهى است که باید از آن
عبرت گرفت:
«فَلَمّا جاءَهُم نَذیرٌ ما‌زادَهُم اِلاّ نُفورا اِستِکبارًا فِى الاَرضِ ومَکرَ السَّیىِ ولا یحیقُ المَکرُ السَّیئُ اِلاّ بِاَهلِهِ فَهَل ینظُرونَ اِلاّ سُنَّتَ الاَوَّلینَ فَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ اللّهِ تَبدیلاً ولَن تَجِدَ لِسُنَّتِ اللّهِ تَحویلا اَوَ لَم‌یسیروا فِى الاَرضِ فَینظُروا کیفَ کانَ عـقِبَةُ الَّذینَ مِن قَبلِهِم و کانوا اَشَدَّ مِنهُم قُوَّةً وما‌کانَ اللّهُ لِیعجِزَهُ مِن شَىء فِى السَّمـوتِ ولا فِى الاَرضِ اِنَّهُ کانَ عَلیمـًا قَدیرا».
«و عادًا وثَمودَا وقَد تَبَینَ لَکم مِن مَسـکنِهِم وزَینَ لَهُمُ الشَّیطـنُ اَعمــلَهُم فَصَدَّهُم عَنِ السَّبیلِ وکانوا مُستَبصِرین وقـرونَ وفِرعَونَ وهـمـنَ ولَقَد جاءَهُم موسى بِالبَینـتِ فَاستَکبَروا فِى الاَرضِ وما کانوا سـبِقین فَکلاًّ اَخَذنا بِذَنبِهِ فَمِنهُم مَن اَرسَلنا عَلَیهِ حاصِبـًا ومِنهُم مَن اَخَذَتهُ الصَّیحَةُ ومِنهُم مَن خَسَفنا بِهِ الاَرضَ ومِنهُم مَن اَغرَقنا وما کانَ اللّهُ لِیظلِمَهُم ولـکن کانوا اَنفُسَهُم یظلِمون».
در
آیه ۳۸، به
مستکبران عاد و
ثمود اشاره دارد و اینکه
شیطان اعمال ایشان را در نظرشان زیبا جلوه داده و آنها را از راه راست بازداشته است، درحالى‌که آنها
قوه تشخیص داشته و مى‌توانستند
راه راست را دریابند.
و در آیه۳۹ به مستکبران بزرگ زمان
حضرت موسی(علیه السلام)اشاره دارد و اینکه آنان نمى‌توانند بر
امر خدا درباره
عذاب آنها سبقت گرفته و از آن بگریزند.
در این آیه
قارون پیش از
فرعون ذکر شده است. شاید از آن رو که از
قوم حضرت موسى و از
بنی اسرائیل است.
در
آیه ۴۰
کیفر هر یک از مستکبران مذکور مطابق
گناهی که مرتکب شده بودند بیان شده است؛ برخى از آنها به وسیله بادى که سنگ به همراه خود داشت و برخى با
صیحه آسمانی و برخى با فرو رفتن در
زمین و برخى نیز با
غرق شدن در آب کیفر شدند.
بخش پایانى آیه گویاى آن است که
خداوند به آنها
ستم نکرده، بلکه آنها بر خویش ستم روا داشته‌اند.
آیات مذکور و نیز آیات دیگرى که در این زمینه آمده، فرجام بد دنیوى
مستکبران را بیان مى‌کند؛ مانند آیات ۴۰-۳۹
سوره قصصو آیات ۹۱-۷۸
سوره اعراف.
۲. فرجام مستکبران در
آخرت:
فرجام شوم و دردناک
مستکبران در آیاتى چند، چنین بیان شده است:
محرومیت از
بهشت: «اِنَّ الَّذینَ کذَّبوا بِـایـتِنا واستَکبَروا عَنها... لا یدخُلونَ الجَنَّةَ...»
گرفتار شدن به
عذاب دردناک و درافتادن به
آتش جهنم با
خواری و
خلود در آن:
«واَمَّا الَّذینَ استَنکفوا واستَکبَروا فَیعَذِّبُهُم عَذابـًا اَلیمـًا»
«والَّذینَ کذَّبوا بِـایـتِنا واستَکبَروا عَنها اُولـئِک اَصحـبُ النّارِ»
«... اِنَّ الَّذینَ یستَکبِرونَ عَن عِبادَتى سَیدخُلونَ جَهَنَّمَ داخِرین»
اضطراب روحی بر اثر برخورد و ستیزه
مستضعفان با آنان و
پشیمانی آنها
لعنت کردن یکدیگر
بى‌توجهى به درخواستها و التماسهاى ایشان و نپذیرفتن آن
محاسبه شدید و خسران ابدى
و سرانجام روسیاهى در
قیامت.
دانشنامه موضوعی قرآن
