• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فرجام استکبار

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



استکبار از رذائل اخلاقی هست و پیامدهای بدی در این دنیا و در آخرت دارد که به این پیامدها فرجام استکبار گویند.




۱. فرجام مستکبران در دنیا:
با مطالعه سرنوشت مستکبران امتهاى گذشته درمى‌یابیم که زوال نعمت و حکومت و سرنوشت هلاکت بار و عذاب الهی از کیفرهایى است که آنان به‌گونه‌اى دچار آن شده‌اند و این از سنّتهاى الهى است که باید از آن عبرت گرفت:

۱.۱ - از سوره فاطر


«فَلَمّا جاءَهُم نَذیرٌ ما‌زادَهُم اِلاّ نُفورا اِستِکبارًا فِى الاَرضِ ومَکرَ السَّیىِ ولا یحیقُ المَکرُ السَّیئُ اِلاّ بِاَهلِهِ فَهَل ینظُرونَ اِلاّ سُنَّتَ الاَوَّلینَ فَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ اللّهِ تَبدیلاً ولَن تَجِدَ لِسُنَّتِ اللّهِ تَحویلا اَوَ لَم‌یسیروا فِى الاَرضِ فَینظُروا کیفَ کانَ عـقِبَةُ الَّذینَ مِن قَبلِهِم و کانوا اَشَدَّ مِنهُم قُوَّةً وما‌کانَ اللّهُ لِیعجِزَهُ مِن شَىء فِى السَّمـوتِ ولا فِى الاَرضِ اِنَّهُ کانَ عَلیمـًا قَدیرا».

۱.۲ - از سوره عنکبوت


«و عادًا وثَمودَا وقَد تَبَینَ لَکم مِن مَسـکنِهِم وزَینَ لَهُمُ الشَّیطـنُ اَعمــلَهُم فَصَدَّهُم عَنِ السَّبیلِ وکانوا مُستَبصِرین وقـرونَ وفِرعَونَ وهـمـنَ ولَقَد جاءَهُم موسى بِالبَینـتِ فَاستَکبَروا فِى الاَرضِ وما کانوا سـبِقین فَکلاًّ اَخَذنا بِذَنبِهِ فَمِنهُم مَن اَرسَلنا عَلَیهِ حاصِبـًا ومِنهُم مَن اَخَذَتهُ الصَّیحَةُ ومِنهُم مَن خَسَفنا بِهِ الاَرضَ ومِنهُم مَن اَغرَقنا وما کانَ اللّهُ لِیظلِمَهُم ولـکن کانوا اَنفُسَهُم یظلِمون».

۱.۳ - تبیین آیه اول فاطر


در آیه ۳۸، به مستکبران عاد و ثمود اشاره دارد و اینکه شیطان اعمال ایشان را در نظرشان زیبا جلوه داده و آنها را از راه راست بازداشته است، درحالى‌که آنها قوه تشخیص داشته و مى‌توانستند راه راست را دریابند.

۱.۴ - تبیین آیه دوم فاطر


و در آیه‌۳۹ به مستکبران بزرگ زمان حضرت موسی(علیه السلام)اشاره دارد و اینکه آنان نمى‌توانند بر امر خدا درباره عذاب آنها سبقت گرفته و از آن بگریزند.
در این آیه قارون پیش از فرعون ذکر شده است. شاید از آن رو که از قوم حضرت موسى و از بنی‌ اسرائیل است.

۱.۵ - تبیین آیه سوم فاطر


در آیه ۴۰ کیفر هر یک از مستکبران مذکور مطابق گناهی که مرتکب شده ‌بودند بیان شده است؛ برخى از آنها به وسیله بادى که سنگ به همراه خود داشت و برخى با صیحه آسمانی و برخى با فرو رفتن در زمین و برخى نیز با غرق شدن در آب کیفر شدند.

۱.۶ - تبیین بخش پایانی آیات


بخش‌ پایانى آیه گویاى آن است که خداوند به آنها ستم نکرده، بلکه آنها بر خویش ستم روا داشته‌اند.

۱.۷ - فرجام بد دنیوی مستکبران


آیات مذکور و نیز آیات دیگرى که در این زمینه آمده، فرجام بد دنیوى مستکبران را بیان مى‌کند؛ مانند آیات ۴۰-۳۹ سوره قصصو آیات ۹۱-۷۸ سوره اعراف.



۲. فرجام مستکبران در آخرت:
فرجام شوم و دردناک مستکبران در آیاتى چند، چنین بیان شده است:

۲.۱ - محرومیت از بهشت


محرومیت از بهشت: «اِنَّ الَّذینَ کذَّبوا بِـایـتِنا واستَکبَروا عَنها... لا یدخُلونَ الجَنَّةَ...»

۲.۲ - گرفتار عذاب


گرفتار شدن به عذاب دردناک و درافتادن به آتش جهنم با خواری و خلود در آن:
«واَمَّا الَّذینَ استَنکفوا واستَکبَروا فَیعَذِّبُهُم عَذابـًا اَلیمـًا»
«والَّذینَ کذَّبوا بِـایـتِنا واستَکبَروا عَنها اُولـئِک اَصحـبُ النّارِ»
«... اِنَّ الَّذینَ یستَکبِرونَ عَن عِبادَتى سَیدخُلونَ جَهَنَّمَ داخِرین»

۲.۳ - اظطراب روحی


اضطراب روحی بر اثر برخورد و ستیزه مستضعفان با آنان و پشیمانی آنها

۲.۴ - و غیره


لعنت کردن یکدیگر
بى‌توجهى به درخواستها و التماسهاى ایشان و نپذیرفتن آن
محاسبه شدید و خسران ابدى
و سرانجام روسیاهى در قیامت.


 
۱. فاطر/سوره۳۵، آیه۴۴-۴۲.    
۲. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۴۰-۳۸.    
۳. قصص/سوره۲۸، آیه۴۰-۳۹.    
۴. اعراف/سوره۷، آیه۹۱-۷۸.    
۵. اعراف/سوره۷، آیه۴۰.    
۶. نساء/سوره۴، آیه۱۷۳.    
۷. اعراف/سوره۷، آیه۳۶.    
۸. غافر(مؤمن)/سوره۴۰، آیه۶۰-۴۶.    
۹. زمر/سوره۳۹، آیه۶۰.    
۱۰. اعراف/سوره۷، آیه۳۶.    
۱۱. سبأ/سوره۳۴، آیه۳۳-۳۱.    
۱۲. غافر(مؤمن)/سوره۴۰، آیه۴۸-۴۷.    
۱۳. اعراف/سوره۷، آیه۳۹-۳۶.    
۱۴. غافر(مؤمن)/سوره۴۰، آیه۵۰-۴۷.    
۱۵. طلاق/سوره۶۵، آیه۹-۸.    
۱۶. زمر/سوره۳۹، آیه۶۰.    




دانشنامه موضوعی قرآن    



جعبه ابزار