• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَسَنُیَسِّرُهُ لِلیُسری‌ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فَسَنُیَسِّرُهُ لِلیُسری‌: (فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرَى)
فَسَنُیَسِّرُهُ لِلیُسری‌: هردو واژه كه شامل يک آیه مى‌شود، از ماده «يسر» گرفته شده و «يسر» در اصل به معنى زين كردن و نيز لجام كردن اسب و آماده ساختن آن براى سوارى دادن است و سپس به هر كار سهل و آسانى اطلاق شده است. واژه «يسرى» در آيه مورد بحث، اسم تفضیل و مؤنث «ايسر» به معنى «آسان‌تر» است،
چنان‌كه در آيه ۸ سوره اعلی مى‌خوانيم كه خداوند، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) را دلدارى مى‌دهد و مى‌فرمايد:
(وَ نُيَسِّرُكَ لِلْيُسْرىٰ‌)
«ما تو را به انجام هركار خيرى توفيق مى‌دهيم و كارها را بر تو آسانتر مى‌سازيم.»
اين جمله مى‌گويد، راهى كه تو در پيش دارى مشكلات و سختی‌هاى فراوان دارد، هم در گرفتن وحى و حفظ آن و هم در تبليغ رسالت و اداى آن و هم در انجام كارهاى خير و عمل به آن و بالاخره در تمام امور تو را يارى مى‌دهيم و مشكلات را بر تو آسان مى‌سازيم و تعبير ديگر اين‌كه ممكن است اشاره به محتواى دعوت پيامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و تكاليف و برنامه‌هاى الهى باشد، يعنى محتواى آن آسان و شریعت او شريعت سمحه سهله است و تكاليف شاق و كمرشكن در اين آيين الهى وجود ندارد.



به موردی از کاربرد فَسَنُیَسِّرُهُ لِلیُسری‌ در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - فَسَنُیَسِّرُهُ لِلیُسری‌ (آیه ۷ سوره لّيل)

(فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرَى)
(ما او را در مسير آسانى قرار مى‌دهيم.)

۱.۱.۱ - فَسَنُیَسِّرُهُ لِلیُسری‌ در المیزان و مجمع‌ البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه تيسير به معناى تهيه كردن و آماده نمودن است و كلمه يسرى به معناى خصلتى است كه در آن آسانى باشد و هيچ دشوارى نداشته باشد و اگر تهيه كردن را توصيف كرد به آسانى، در حقیقت نوعى مجاز گويى شده، پس منظور از آن اين است كه توفيق اعمال صالحه را به او بدهد و انجام اينگونه اعمال را برايش آسان سازد، به طورى كه هيچ گونه دشوارى در آن نباشد و يا منظور اين است كه او را آماده حياتى سعيد كند، حياتى نزد پروردگارش، حياتى بهشتی و به اين نحو آماده‌اش كند كه توفيق اعمال صالحی را به او بدهد. و وجه دوم، هم به ذهن نزديک‌تر است و هم انطباقش با وعده‌هايى كه از قرآن معهود ما است منطبق‌تر.

۱.۲ - فَسَنُیَسِّرُهُ لِلیُسری‌ (آیه ۸ سوره اعلى)

(وَ نُيَسِّرُكَ لِلْيُسْرَى)
(و ما انجام كار خير را براى تو آسان مى‌سازيم.)

۱.۱.۱ - فَسَنُیَسِّرُهُ لِلیُسری‌ در المیزان و مجمع‌ البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: تو را براى يسرى آسان مى‌كنيم و نكته‌اى كه اين تعبير متضمن است‌. (وَ نُيَسِّرُكَ لِلْيُسْرى‌) كلمه يسرى مؤنث ايسر است و مصدر تيسير كه فعل نيسر از آن مشتق شده به معناى آسان كردن است و در اين جمله كلمه يسرى صفتى است كه در جاى موصوف محذوف خود نشسته، تقدير كلام و نيسرک للطريقة اليسرى است، مى‌فرمايد ما تو را آن چنان رهنمون مى‌شويم كه همواره براى دعوت و تبليغ زبانى و عمليت آسان‌ترين طرق را اتخاذ كنى، عده‌اى را هدایت كنى و عده‌اى ديگر را اتمام حجت نمايى و در برابر آزارشان صبر كنى.
مقتضاى ظاهر كلام اين بود كه بفرمايد: و نيسر لك اليسرى طريقه آسان را براى تو فراهم مى‌كنيم.

۱. لیل/سوره۹۲، آیه۷.    
۲. اعلی/سوره۸۷، آیه۸.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، دار القلم، ص۸۹۱.    
۴. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۵۲۰.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ط-دار الکتب الاسلامیه‌، ج۲۶، ص۳۹۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ط-دار الکتب الاسلامیه‌، ج۲۷، ص۷۵.    
۷. لیل/سوره۹۲، آیه۷.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۹۵.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۰۹.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۰۲.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۲۹.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۶۰.    
۱۳. اعلی/سوره۸۷، آیه۸.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۹۱.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۴۵.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۶۷.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۶.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۲۱.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «فَسَنُیَسِّرُهُ لِلیُسری‌»، ج۴، ص۷۶۲.    






جعبه ابزار