قاعده حسن عقاب مع البیان خام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حکم عقل به حسن عقاب مکلّف عاصی بعد از تنجّز
تکلیف است.
قاعده حسن عقاب مع البیان، مقابل قاعده
قبح عقاب بلا بیان می‌باشد. این قاعده از قواعد عقلی و مبتنی بر پذیرش
حسن و قبح عقلی بوده و عبارت است از حکم عقل به پسندیده بودن عقاب مکلفی که تکلیفی منجّز شده بر خود را، بدون عذر مخالفت نماید.
بنابراین، در جایی که میان آمر و مامور رابطه عبودیت وجود دارد و
اوامر آمر طبق مصالح و مفاسد واقعی و بر اساس مصلحت مامور مکلف صادر شده و آمر اوامر خود را بعد از انشا به مامور ابلاغ نموده، اگر مکلف بدون
عذر (
اضطرار ،
اجبار ،
اکراه و غیره) با آن مخالفت کند، عقل در چنین جایی به پسندیده بودن مؤاخذه و عقاب او حکم می‌کند، هر چند به لزوم آن حکم نمی‌کند.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «قاعده حسن عقاب مع البیان».
