قسم به ماه•
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قسم به ماه به یکی از موارد
قسم در قرآن اطلاق میشود.
در سه آیه
قرآن مجید به ماه سوگند یاد شده است:
۱. (کلا والقمر)؛ «چنین نیست، سوگند به
ماه »
؛
۲. (والقمر اذا تلاها)؛ «قسم به ماه که پیرو
خورشید تابان است»
؛
۳. (والقمر اذا اتسق)؛ «سوگند به ماه هنگامی که تمام فروزان شود».
اینک به ترتیب
آیات فوق به برخی از نظریات مفسران اشاره میشود.
درباره کلمه «والقمر» در هر سه آیه، مفسران اتفاق نظر دارند که سوگند به ماه است.
علامه طباطبایی رحمةاللهعلیه درباره «کلا» در آیه اول میگوید: بعید نیست «کلا» ردع سخنی باشد که
خداوند از قول کفار درباره
قرآن در
آیات پیشین چنین نقل کرده است: (فقال ان هذا الا سحر یؤثر ان هذا الا قول البشر).
«تلیها» در آیه دوم به معنای «تبعها»
تفسیر شده است؛ یعنی ماه تابع و پیرو خورشید، و طلوع و غروب ماه تابع طلوع و غروب خورشید است و از آن
نور میگیرد.
درباره آیه سوم گفتهاند «اتساق» یعنی هنگامی که ماه کامل شود، و آن را به معنای جمع شدن گرفتهاند. ماه سیارهای است که نور خود را از خورشید میگیرد و به دور
زمین میگردد.
سوگند به ماه نیز همچون سوگند به خورشید، زمین و… عامل مهمی برای جلب توجه
انسان به این سیاره است تا در آن دقت و مطالعه کرده، به کشف آثار و حقایق آیهای از
آیات الهی نائل آید. و از ساختمان و درخشش ماه که تاثیر بسیار مهمی در زندگی انسان و سایر موجودات دارد و نیز راهنمای کاملی برای شناسایی اوقات است، پند بگیرد. قرآن مجید نیز در آیه ۱۸۹
سوره بقره میفرماید: (یسالونک عن الاهلة قل هی مواقیت للناس والحج)؛
«از تو درباره هلال میپرسند؛ بگو در آن تعیین وقت
عبادات حج و
معاملات مردم است»
امام صادق علیهالسّلام نیز در
حدیث معروف
توحید مفضل به پارهای از منافع و فایدههای ماه اشاره کردهاند.
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«قسم به ماه».