قوت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قوت در مقابل ضعف از مفاهیم تشکیکی است.
از آن به مناسبت در ابواب مختلفی نظیر
طهارت،
جهاد و
غصب سخن گفته‌اند.
مفاهیم تشکیکی که بر حسب
قوت و
ضعف دارای مراتب‌اند، به مرتبۀ بالای آن قوی و به مرتبۀ پایین آن ضعیف گفته می‌شود، مانند
قدرت که دارای مراتبی است و به هر کدام از آنها قدرت اطلاق و گفته می‌شود: قدرت قوی، قدرت متوسط و قدرت ضعیف، از این‌رو، برخی تصریح کرده‌اند: تفاوت بین قدرت و قوّت در این است که قوی به مرتبۀ بالای قدرت وضعیف به مرتبۀ پایین آن اطلاق می‌شود، در حالی‌که قدرت بر تمامی مراتب توانایی صادق است، در مقابل عجز، که فقدان قدرت است، و عاجز کسی را گویند که اصلا قدرت ندارد.
به این واژه در فقه مواردی تطبیق شده است.
زن مبتدئه یا مضطربه‌ای که با گذشت ده روز هنوز
خون می‌بیند، برای تشخیص خون
حیض از
استحاضه باید به تمیز و صفات خون رجوع کند. با داشتن صفات حیض، آن را حیض و گرنه استحاضه قرار دهد.
در اینکه ملاک تمیز چیست، دیدگاه‌ها مختلف است. بنابر دیدگاه مشهور میان متاخران، ملاک، قوی و ضعیف بودن خون از حیث
رنگ و
بو و غلظت است. از حیث رنگ، رنگ سیاه قوی‌تر از رنگ قرمز و قرمز قوی‌تر از سرخ مایل به زردی و سرخ مایل به زردی قوی‌تر از رنگ زرد است. از حیث بو، خون بد‌بوتر، قوی‌تر است. از حیث غلظت نیز آن که غلیظ‌تر است، قوی‌تر است. البته لازم نیست برای حکم به حیض بودن خونی، همۀ سه صفت قوی در آن جمع باشد، بلکه وجود یک صفت هم - در صورتی که خون‌های دیگر واجد آن صفت نباشند - برای حکم به حیضیت خون مشکوک کفایت می‌کند، مانند اینکه یکی از خون‌ها سیاه رنگ است، اما خون‌های دیگر نه بد بویند، نه غلیظ و نه سیاه. یا اینکه یکی از آنها فقط بوی بد دارد؛ اما بقیّه نه بوی بد دارند، نه سیاه و یا سرخ‌اند و نه غلیظ، بلکه خون زرد بدون بوی بد هستند.
آتش‌بس در صورت قوی بودن سپاه اسلام تا چهار ماه جایز است و بنابر قول مشهور، بیش از یک سال جایز نیست، و در جواز آن در بیشتر از چهار ماه و کمتر از یک سال اختلاف است.
بر رزمندگان شجاع و قوی
مستحب است در میدان جنگ با
اذن امام به مبارزطلبی و فریاد هل من مبارز دشمن پاسخ دهند و به نبرد با آنان بشتابند.
در تحقق
غصب، قوی بودن غاصب نسبت به
مالک شرط است. بنابراین، اگر انسان ضعیفی داخل خانه‌ای شود و در آن ساکن گردد، و صاحب خانه قوی باشد و توان
دفاع از اموال خویش داشته باشد، متجاوز به عنوان غاصب
ضامن نیست، لیکن برخی گفته‌اند: نسبت به منافعی که به تصرف خویش درآورده، ضامن است،
استیفا کرده باشد یا نکرده باشد.
البته باید
بدل منافعی را که استفاده کرده است، بپردازد.
•
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۶، ص۶۸۷.
