مَلاَئِهِ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَلاَئِهِ:
(وَ مَلَئِهِ فَقَالَ) مَلاَئِهِ: از مادّه
«ملأ» (بر وزن خلع) و
«ملأ» (بر وزن خلأ)، چنان‌كه در پيش (به‌طور مفصل) بيان داشتيم به كسانى گفته مى‌شود كه ظاهر آن‌ها چشم‌ها را پر مى‌كند هرچند توخالى هستند و در منطق قرآن بيشتر به اعيان و اشراف و شخصيّت‌هاى قلابى كه اطراف قدرت‌هاى ستمگر را مى‌گيرند، اطلاق شده است. اسم فاعل اين واژه
«مالئ» و جمع آن
«مالئون» است و در قرآن مجيد
اسم فاعل به صورت جمع آمده به معنى «پركنندگان»:
(فَمٰالِؤُنَ مِنْهَا اَلْبُطُونَ)«پس شكم‌ها را از آن پركنندگانند»
يعنى دوزخيان شكم‌ها را از
درخت «زقوم» كه داراى برگ‌هاى تلخ بدبوست پر سازند.
به موردی از کاربرد
مَلاَئِهِ در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسَى بِآيَاتِنَا إِلَى فِرْعَوْنَ وَ مَلَئِهِ فَقَالَ إِنِّي رَسُولُ رَبِّ الْعَالَمِينَ) (ما
موسی را با
آیات خود به سوى فرعون و اشراف او فرستاديم؛ موسى به آن‌ها گفت: «من فرستاده
پروردگار جهانيانم».)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: حرف لام كه در اول كلام آمده لام قسم است و حرف باء در جمله بآياتنا مصاحبت را مى‌رساند. و بقيه الفاظ آيه روشن است.
(فَإِنَّهُمْ لَآكِلُونَ مِنْها فَمالِؤُنَ مِنْهَا الْبُطُونَ) (آن‌ها (مجرمان) از آن مى‌خورند و شكم‌ها را از آن پر مى‌كنند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: حرف فا كه در آغاز جمله است، فاى تعليل است و بيان مى‌كند كه درخت مزبور وسيله پذيرايى از ستمگران است كه از آن مى‌خورند. و در اينكه فرمود: پس شكم‌ها را از آن پر خواهند كرد اشاره است به گرسنگى شديد اهل
دوزخ، به طورى كه آن قدر حريص بر خوردن مى‌شوند، كه ديگر در فكر آن نيستند چه مى‌خورند.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مَلاَئِهِ»، ج۴، ص۳۲۶.
