مکارم الاخلاق
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مؤلف کتاب مکارم الاخلاق رضی الدین،
حسن بن فضل طبرسی، از علمای قرن ششم هجری، فرزند امین الاسلام طبرسی، صاحب
تفسیر مجمع البیان است.
مؤلف در مقدمه مى گوید: «ما در این کتاب شمه اى از
اخلاق ستوده
پیامبر صلى الله علیه و آله را: از حالات، اعمال، نشستن و برخاستن، سفر و حضر و خوردن و آشامیدن، و آنچه از این قبیل است و همچنین آنچه از او و
ائمه راستین براى زندگى و تربیت مردم نقل شده و روایت گشته ذکر مى کنیم، و از
خداوند توفیق پایان دادن به این کار بزرگ را مسئلت مى نماییم، که او بر هر کارى توانا و آسان کردن کارها برایش سهل است.»
روایتی از پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است که آن حضرت می‌فرماید: «بعثت لاتمم مکارم الاخلاق»، یعنی: هدف از بعثت من، بیان خوبی‌های
اخلاق است.
اسلام دینی است که ارزش فراوانی برای اخلاق قائل شده، چه
اخلاق فردی و چه
اخلاق اجتماعی.
به همین جهت در طول تاریخ اسلام کتاب‌های بسیار زیادی در زمینه اخلاق نوشته شده و با توجه به روایتی که نقل شد، بسیاری از بزرگان کتاب‌های خود را به نام «مکارم الاخلاق» نام گذاری کرده‌اند، مانند:
۱-
ابو جعفر محمد برقی۲-
میر سید علی همدانی۳-
ابو جعفر محمد نیشابوری۴-
غیاث الدین بلخی۵-
سید محمد نوربخش۶-
سید عبدالله شبر، صاحب تفسیر معروف
کتاب «مکارم الاخلاق» نوشته شیخ جلیل القدر رضی الدین طبرسی، از معروف‌ترین کتاب‌های این موضوع است که توسط یکی از علمای قرن ششم هجری به نگارش درآمده است
این کتاب داراى ۱۲ باب است که عبارتند از:
۱.
اخلاق و اوصاف
پیامبر صلى الله علیه و آله ؛
۲.
بهداشت و نظافت در
اخلاق اسلامی؛
۳.
آداب استحمام؛
۴. بهداشت
ناخن و اصلاح موها؛
۵.
آداب و شیوه هاى
آرایش زن و مرد
مسلمان؛
۶. ویژگیهاى لباس و خانه اسلامى؛
۷.
آداب خوردن و آشامیدن؛
۸. مسائل مربوط به
ازدواج؛
۹.
آداب مسافرت؛
۱۰.
آداب دعا و وقتِ فضیلت آن؛
۱۱. رفتار با بیماران و مسائل مربوط به آن؛
۱۲. مسائل متفرقه در عرصه
اخلاق و حقوق فردى و اجتماعى.
کتاب مکارم الاخلاق بارها توسط علمای بزرگوار ترجمه و یا خلاصه شده است، مانند:
۱- «
محاسن الآداب»، که ترجمه
محمد بن عبد الکریم انصاری استرآبادی در سال ۹۶۳ هجری.
۲- «
مکارم الکرائم»، ترجمه
مفسر زواری.
۳- ترجمه‌ای با نام «مکارم الاخلاق»، که توسط سید
امیر نظام الدین عبدالهی ترجمه شده است.
۴- «ترجمه مکارم الاخلاق»، که به وسیله
میرزا محمد علی مدرس چهاردهی ترجمه شده است.
۵- «ترجمه مکارم الاخلاق»، توسط
محمد باقر بهاری همدانی.
۶- «خلاصه مکارم الاخلاق»، که توسط محمد باقر بهاری همدانی انجام شده است.
۷- «
تسدید المکارم و تفضیح الظالم»، نوشته شیخ محمد باقر بهاری همدانی که در آن، موارد تحریف روایات این کتاب را برشمرده است.
کتاب مکارم الاخلاق بسیار مورد توجه
علما و مردم قرار گرفت و این نکته دشمنان
شیعه را بر آن داشت تا از شهرت و مقبولیت این کتاب به نفع خود استفاده کنند؛ لذا در سال ۱۳۰۳ هجری در
نجف اشرف آن را چاپ نمودند و در موارد زیادی از کتاب تغییر و حذف و اضافه نمودند تا چهره شیعه را مشوه سازند.
علامه
سید محسن امین، در کتاب ارزشمند
اعیان الشیعة، تمام موارد تحریف کتاب را آورده و درباره آنها توضیح داده است مانند این که:
۱- احادیث
فضائل امیر مؤمنان علی علیه‌السّلام و
حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها را به کلی حذف کردند.
۲- در بسیاری از موارد نام علی علیه‌السّلام را حذف کرده و به جای آن نام یکی از شیخین (ابوبکر و عمر) را نوشتند.
۳- جمله «علیه السلام» را بعد از نام
ائمه علیهم‌السّلام پاک کرده و «رضی الله عنه» نوشتند.
۴- احادیثی از صدیقه کبری فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها را به
عایشه و
حفصه نسبت دادند، و مواردی دیگر.
پس از اطلاع از این توطئه شوم به امر
میرزای بزرگ شیرازی در سال ۱۳۱۴ نسخه‌های خطی و قدیمی کتاب جمع آوری شد و کتاب توسط حاج شیخ
محمود بروجردی با آن نسخه‌ها تطبیق داده شد و در قالبی بسیار زیبا و با دقت فراوان در تصحیح آن، به چاپ رسید و تمام موارد تصحیح شده در پایان کتاب آورده شد.
نرم افزار گنجینه روایات، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
پایگاه ح.زه
