نماز جمعه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نماز جمعه در زمان
غیبت امام زمان علیه السلام
واجب تخییری است که در
قرآن به آن تأکید شده است.
لازم است
مسلمانان با شنیدن صدای
اذان در روز جمعه در نماز
حضور پیدا کنند.
یـایها الذین ءامنوا اذا نودی للصلوة من یوم الجمعة فاسعوا الی ذکر الله..(اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد چون براى نماز جمعه ندا درداده شد به سوى ذكر خدا بشتابيد و داد و ستد را واگذاريد اگر بدانيد اين براى شما بهتر است.)
«نماز جمعه، قبل از هر چيز، يك
عبادت بزرگ دسته جمعى است، و اثر عمومى عبادات را كه تلطيف
روح و جان ، و شستن دل از آلودگى‌هاى
گناه و زدودن زنگار
معصيت از قلب مى‌باشد، در بردارد، به خصوص اين كه، مقدمتاً دو
خطبه دارد كه مشتمل بر انواع مواعظ، اندرزها و امر به
تقوا و پرهيزگارى است.
و اما، از نظر اجتماعى و
سياسى ، يك كنگره عظيم هفتگى است كه، بعد از كنگره سالانه
حج ، بزرگ‌ترين
كنگره اسلامى مى‌باشد، و به همين دليل، در روايتى كه قبلًا از
پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله نقل كرديم، آمده بود: جمعه، حج كسانى است كه قادر به شركت در مراسم حج نيستند.
در حقيقت اسلام، به سه
اجتماع بزرگ اهميت مى‌دهد:
اجتماعات روزانه كه در نماز جماعت حاصل مى‌شود.
اجتماع هفتگى كه در مراسم نماز جمعه است.
و اجتماع سالانه كه در كنار خانه خدا انجام مى‌گيرد، نقش نماز جمعه، در اين ميان بسيار مهم است، به خصوص اين كه يكى از برنامه‌هاى خطيب، در
خطبه نماز جمعه ، ذكر مسائل مهم سياسى، اجتماعى و اقتصادى است...»
پس از شنیدن
اذان نماز ، لازم است مردم بسوی نماز بشتابند.
یـایها الذین ءامنوا اذا نودی للصلوة من یوم الجمعة فاسعوا الی ذکر الله وذروا البیع ذلکم خیر لکم ان کنتم تعلمون (اى كسانى كه ايمان آورده ايد...)
«منظور از
نداء براى نماز جمعه ، همان
اذان ظهر روز جمعه است ، همچنان که در آیه ((و اذا نادیتم الى الصلوه اتخذوها هزوا))، نیز مراد همین است .»
««نُودِى» از ماده «نداء» به معنى «بانگ برآوردن» است، و در اينجا به معنى «اذان» است؛ زيرا در
اسلام ، ندائى براى نماز، جز اذان نداريم، چنان كه در آيه ۵۸ سوره «مائده» نيز مى‌خوانيم...
«هنگامى كه مردم را به سوى نماز مى‌خوانيد (و اذان مى‌گوئيد) آن را به
مسخره و بازى مى‌گيرند، اين به خاطر آن است كه آنها قومى هستند بى‌عقل».
به اين ترتيب، هنگامى كه صداى اذان «نماز جمعه» بلند مى‌شود، مردم موظفند
كسب و كار را رها كرده، به سوى نماز، كه مهم‌ترين ياد خدا است، بشتابند...
«هنگامى كه نماز (نمازهاى يوميه) برپا شود براى شركت در نماز ندويد، و با آرامش گام برداريد».
ولى، در مورد نماز جمعه آيه فوق مى‌گويد: «فَاسْعَوا» (بشتابيد) و اين، دليل بر اهميت فوق العاده نماز جمعه است»
نماز جمعه مصداق بارز ذکر خدا و برپایی آن، مورد
امر خداوند می باشد.
یـایها الذین ءامنوا اذا نودی للصلوة من یوم الجمعة فاسعوا الی ذکر الله وذروا البیع ذلکم خیر لکم ان کنتم تعلمون (اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد چون براى نماز جمعه ندا درداده شد به سوى ذكر خدا بشتابيد و داد و ستد را واگذاريد اگر بدانيد اين براى شما بهتر است.)
( از اینکه از سعی برای نماز جمعه به سعی برای
ذکر خدا تعبیر شده، مطلب مذکور استفاده می‌شود.)
« و منظور از ((
سعى به سوى ذکر خدا)) دویدن به سوى نماز جمعه است . و مراد از ((ذکر خدا)) همان نماز است ، همچنان که در آیه ((و لذکر اللّه اکبر)) به طورى که گفته اند مراد نماز است .
ولى بعضى گفته اند: منظور از ((ذکر خدا)) در خصوص آیه مورد بحث خطبه هاى قبل از نماز است . و جمله ((و ذروا البیع )) امر به ترک
بیع است ، و به طورى که از سیاق برمى آید در
حقیقت نهى از هر عملى است که
انسان را از نماز باز بدارد، حال چه خرید و فروش باشد، و چه عملى دیگر. و اگر نهى را مخصوص به خرید و فروش کرد، از این باب بوده که
خرید و فروش روشن ترین مصداق اعمالى است که
آدمى را از نماز باز مى دارد.»
«منظور از «ذِكْرِ اللَّهِ» در درجه اول، «نماز» است، ولى، مى‌دانيم كه خطبه‌هاى نماز جمعه هم كه آميخته با ذكر خدا است، در حقيقت، بخشى از نماز جمعه است، بنابراين، بايد براى شركت در آن نيز تسريع كرد.»
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «نماز جمعه».
