هدایت تکوینی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
منظور از هدایت تکوینى و عمومى آن است که
خداوند به وسیله
عقل و
فهم و
فکر و
وجدان و
غرایز که در
وجود موجودات نهاده، آنان را زیر پوشش
نظام آفرینش و طبق
قانون خاص و حساب شده اى، به راه‌هاى
زندگى و
تدبیر و اداره امور خویش
هدایت و رهبرى مى کند.
هدایت تکوینی به معنای فراهم ساختن شرط‌ها و بسترهای
تکامل موجودات است.
کلمه «
هدایت» به معنای
ارشاد و راه نمودن است.
برخی
لغت‌شناسان قید «از روی
لطف و
خیرخواهی» را نیز بدین معنا افزودهاند.
بدین سان، معنای
هدایت عبارت است از: ارشاد و راه نمودنی که همراه خیرخواهی و از سر لطف است.
در
اصطلاح دینی، هدایت تعیین
کمال مناسب شیء و نمایانیدن
راه رسیدن به آن است.
خداوند پس از
آفرینش موجودات، همه را به کمال مناسب خویش راه نموده است.
آیات قرآنی از دو گونه هدایت تکوینی یاد کردهاند:
از
اطلاق این دسته آیات برمیآید که مراد، هدایت عمومی همه
آفریدگان است.
قرآن کریم در
آیه‌ای، به نوعی از
وحی اشاره میکند که ویژه
زنبور عسل است و مراد، گونهای خاص از
تعلیم و هدایت است.
زنبور عسل از گذر این هدایت تکوینی خاص امور
زندگی اجتماعی خویش را سامان میدهد و بقای خود را تضمین میبخشد.
این قبیل آیات بر هدایت تکوینی خاص
انسان گواهی میدهند و از این حقیقت پرده برمیدارند که بهره انسان از هدایت تکوینی، بیش از دیگر
موجودات است.
در هدایت تکوینی انسان،
الهام به باز شناختن
خوبی‌ها و
بدی‌ها نیز جای دارد و راه او از این گذر به سوی کمال هموار شده است.
افزون بر این، آیات یاد شده اهمیّت ویژه انسان را در نظام آفرینش آشکار میسازند و
دلالت میکنند که او مدار و محور
جهان آفرینش است و موجودات و
مخلوقات دیگر، خادم اویند و به تبع او آفریده شدهاند.
کتاب فرهنگ شيعه، تاليف جمعى از نويسندگان، ص۴۶۹-۴۷۰.
