پیروزی در غزوه بنی‌قریظه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در این مقاله به بررسی جریان
پیروزی مسلمانان در غزوه بنی قریظه که شامل عده‌ای از یهودیان می‌شد، می‌پردازیم.
وانزل الذین ظـهروهم من اهل الکتـب من صیاصیهم وقذف فی قلوبهم الرعب فریقا تقتلون وتاسرون فریقا.
«خداوند گروهی از
اهل کتاب را که از آنها (مشرکان عرب)
حمایت کردند از قلعه‌های محکمشان پائین کشید، و در دل‌های آنها
رعب افکند (کارشان به جائی رسید که) گروهی را به
قتل می‌رساندید و گروهی را
اسیر می‌کردید».
در
مدینه سه طایفه معروف از
یهود زندگی می‌کردند: (بنی قریظه)، (بنی النضیر) و (بنی قینقاع) هر سه گروه با
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم پیمان بسته بودند که با دشمنان او همکاری و به نفع آنها جاسوسی نکنند، و با مسلمانان همزیستی مسالمت آمیز داشته باشند ولی طایفه (بنی قینقاع) در سال دوم هجرت و طایفه (بنی نضیر) در سال چهارم هجرت، هر کدام به بهانه‌ای پیمان خود را شکستند و به مبارزه رویاروی با پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم دست زدند، سرانجام
مقاومت آنها در هم شکست و از مدینه بیرون رانده شدند.
(سبب نزول
آیه،
غزوه بنی قریظه است.
).
وانزل الذین ظـهروهم من اهل الکتـب من صیاصیهم وقذف فی قلوبهم الرعب فریقا تقتلون وتاسرون فریقا• واورثکم ارضهم ودیـرهم وامولهم وارضا لم تطـوها...
«...و زمین‌ها و خانه‌هایشان را در اختیار شما گذاشت و (همچنین) زمینی را که هرگز در آن گام ننهاده بودید و
خداوند بر هر چیزی
قادر است».
تعبیر به (اورثکم ارضهم و دیارهم) نیز بیانگر این
حقیقت است که شما بی‌آنکه زحمت چندانی برای این
جنگ متحمل شوید خداوند زمین‌ها و خانه‌ها و اموال آنان را در اختیارتان قرار داد.
و بالاخره تکیه بر
قدرت خداوند در آخرین
آیه (و کان الله علی کل شی ء قدیرا) اشاره به این است که او یک روز وسیله
باد و
طوفان و لشکر نامرئی،
احزاب را شکست داد و
روز دیگر با لشکر رعب و
وحشت، حامیان آنها یعنی یهود بنی قریظه را در هم شکست.
وانزل الذین ظـهروهم من اهل الکتـب من صیاصیهم وقذف فی قلوبهم الرعب فریقا تقتلون وتاسرون فریقا.
معنای آیه این است که (و انزل الذین ظاهروهم) خداوند آنهایی را هم که مشرکین را علیه
مسلمانان یاری می‌کردند، یعنی بنی قریظه را که (من اهل الکتاب) از
اهل کتاب و یهودی بودند، (من صیاصیهم) از بالای قلعه‌هایشان پایین آورد، (و قذف) و افکند (فی قلوبهم الرعب)
ترس را در دل‌هایشان، (فریقا تقتلون) عده‌ای را که همان مردان جنگی
دشمن باشند بکشتید، (و تاسرون فریقا) و جمعی که عبارت بودند از
زنان و کودکان دشمن را
اسیر کردید (و اورثکم ارضهم و دیارهم و اموالهم و ارضا لم تطوها) بعد از کشته شدن و اسارت آنان، اراضی و خانه‌ها و اموال آنان، و سرزمینی را که تا آنروز قدم در آن ننهاده بودید به ملک شما درآورد.
و منظور از این سرزمین، سرزمین خیبر، و یا آن اراضی است که خداوند بدون
جنگ نصیب مسلمانان کرد، و اما اینکه بعضی گفته‌اند: مقصود هر زمینی است که تا
روز قیامت به دست مسلمانان
فتح شود، و یا خصوص زمین
مکه، و یا زمین
روم و
فارس است، تفسیری است که سیاق دو
آیه مورد بحث با آن نمی‌سازد.
وانزل الذین ظـهروهم من اهل الکتـب من صیاصیهم وقذف فی قلوبهم الرعب فریقا تقتلون وتاسرون فریقا• واورثکم ارضهم ودیـرهم وامولهم وارضا لم تطـوها وکان الله علی کل شیء قدیرا.
در
کتاب تفسیر قمی آمده که
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم یهودیان بنی قریظه را در
مدت سه
روز در سردی
صبح و
شام،
اعدام کرد و مکرر می‌فرمود:
آب گوارا به ایشان بچشانید و غذای پاکیزه به ایشان بدهید، و با اسیرانشان نیکی کنید، تا آنکه همه را به
قتل رسانید و این
آیه نازل شد: (و انزل الذین ظاهروهم من اهل الکتاب من صیاصیهم... و کان الله علی کل شی ء قدیرا)
و در مجمع البیان آمده که ابوالقاسم حسکانی، از عمرو بن ثابت، از ابی اسحاق، از
علی علیه‌السّلام
روایت کرده که فرمود: آیه (رجال صدقوا ما عاهدوا الله علیه) درباره ما نازل شد، و به
خدا سوگند ماییم، و من به هیچ وجه آنچه نازل شده بر خلاف معنا نمی‌کنم.
وانزل الذین ظـهروهم من اهل الکتـب من صیاصیهم وقذف فی قلوبهم الرعب فریقا تقتلون وتاسرون فریقا.
تعبیر به (اورثکم ارضهم و دیارهم) نیز بیانگر این
حقیقت است که شما بی‌آنکه زحمت چندانی برای این
جنگ متحمل شوید خداوند زمین‌ها و خانه‌ها و اموال آنان را در اختیارتان قرار داد.
و بالاخره تکیه بر
قدرت خداوند در آخرین
آیه (و کان الله علی کل شی ء قدیرا) اشاره به این است که او یک
روز وسیله باد و طوفان و لشکر نامرئی، احزاب را شکست داد و روز دیگر با لشکر رعب و وحشت، حامیان آنها یعنی یهود بنی قریظه را در هم شکست.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «پیروزی در غزوه بنی‌قریظه».
