آفاقی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آفاقی ساکن دور از
مکه است و احکام آن در باب
حج آمده است.
دور بودن از مکه در تحقّق عنوان آفاقی معتبر است، امّا مقدار مسافت و دوری و نیز ابتدای آن مورد اختلاف است. مقدار
مسافت بنابر نظر منسوب به
مشهور، شانزده
فرسنگ (۴۸
میل، حدود ۸۶
کیلومتر) و بنابر قول دیگر، دوازده میل است. همچنین در اینکه مبدأ این مسافت مکه است یا
مسجد الحرام، دو قول است.
فقیهان از آفاقی به «بعید»، «اهل آفاق» و «اهل امصار» نیز تعبیر کردهاند.
بر آفاقی،
حج تمتع واجب است. از این رو، عدول از آن به
حج اهل مکه، یعنی
حج قران یا
حج افراد در غیر حال
ضرورت جایز نیست.
بر آفاقی
واجب است از یکی از میقاتها(
میقات)
محرم شود، مانند
ذوالحلیفه (ذُوالحُلَیفَه) برای اهل
مدینه و
عقیق برای اهل
نجد و
عراق.
اقامت گزیدن آفاقی در
مکه پس از استقرار یافتن حج تمتع بر او، موجب تبدیل حج وی به حج اهل مکه نمیشود.
به قول مشهور اگر آفاقی دو سال در مکه اقامت کند، در صورتی که قبلاً حجّ تمتع بر او استقرار نیافته باشد، حجّ اهل مکه بر او، با تحقق شرایط،
واجب میشود.
شخصی که دو
منزل دارد؛ یکی به فاصله شانزده فرسنگی مکه و دیگری کمتر از آن، اگر در
منزل نخست بیشتر اقامت گزیند،
حج آفاقی و اگر در
منزل دوم بیشتر ساکن باشد، حج اهل مکه بر او واجب است. هر گاه مدّت اقامت وی در دو
منزل یکسان باشد، میتواند هریک از دو
حج آفاقی و اهل مکه را اختیار کند.
به نظر مشهور، بر آفاقی
عمره تمتع ـ که در صورت
استطاعت با
حج تمتع به جا آورده میشود ـ واجب است نه
عمره مفرده . آفاقی اگر از میقات(
میقات)
مستطیع شود، باید حج تمتع به جا آورد و از
حج او کفایت میکند.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۱۴۲ - ۱۴۳