امتاع
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
امتاع به معنی
اباحه تصرف در مالی بدون
عوض اطلاق می شود. از این عنوان در باب
نکاح سخن رفته است.
امتاع مقابل
تملیک است. بنابراین، در صورت امتاع مالی،
تصرفات مالکانه در آن همچون فروختن،
جایز نیست و تنها، استفاده از آن
مباح است.
آنچه
شوهر به عنوان
نفقه به زن میپردازد بر سه قسم است:
۱. نفقهای که
ملک زن میگردد و آن در چیزهایی است که لازمه استفاده از آنها،
تلف شدن است مانند
غذا و
صابون.
۲. نفقهای که امتاع است؛ زیرا
تملیک در این قسم از نفقه معتبر نیست و زن، تنها،
حق استفاده از آن را دارد و لازمه استفاده از آنها
تلف شدن نیست مانند
خانه و
خدمتکار.
۳. نفقهای که در ملک یا امتاع بودن آن
اختلاف است و آن در چیزهایی است که پس از مدتی استفاده، به تدریج تلف میشوند مانند
لباس،
فرش و
رختخواب.
برای ملک یا امتاع بودن نفقه فوایدی ذکر شده است از جمله آن که در صورت فرسوده و کهنه شدن
نفقه همچون لباس قبل از گذشت
مدت متعارف برای استفاده از آن، بنابر قول به
ملکیت، بر
شوهر تهیه
بدل آن
واجب نیست و بنا بر قول به امتاع، واجب است.
البته این فایده و سایر فوایدی که ذکر شده، از سوی برخی مورد مناقشه و اشکال قرار گرفته است.
نفقه
خویشاوندان از هر نوع که باشد، امتاع است، نه
ملک.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۶۸۶-۶۸۷.
