بدن فرزند سلیمان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جسد بی
روح فرزند حضرت سلیمان علیهالسلام برای
آزمایش او بر روی تخت وی انداخته شد.
ولقد فتنا سلیمـن والقینا علی کرسیه جسدا ثم اناب.
ما سليمان را آزموديم و بر تخت او جسدى افكنديم سپس او به درگاه خداوند
توبه كرد.
طبق یک احتمال، مقصود از «جسدا»، جسد فرزند سلیمان است که مرده به
دنیا آمد.
این
آیات هم چنان قسمت دیگری از سرگذشت سلیمان را بازگو میکند، و نشان میدهد که
انسان به هر پایهای از
قدرت برسد باز از خود چیزی ندارد، و هر چه هست از ناحیه
خدا است، مطلبی که توجه به آن پردههای
غرور و
غفلت را از مقابل
چشم انسان کنار میزند، و او را به موقعیت خویش در عرصه
جهان هستی واقف میسازد.
نخستین قسمت این آیات درباره یکی از آزمایشهایی است که
خدا درباره سلیمان کرد، آزمایشی که با
ترک اولی همراه بود، و به دنبال آن سلیمان به درگاه خدا روی آورد و از این ترک اولی
توبه کرد.
در نخستین آیه مورد بحث
قرآن میگوید: ما سلیمان را آزمودیم و بر کرسی او جسدی افکندیم، سپس به درگاه خداوند
انابه کرد، و به سوی او بازگشت (و لقد فتنا سلیمان و القینا علی کرسیه جسدا ثم اناب).
کرسی به معنی تخت پایه کوتاه است، و چنین به نظر میرسد که سلاطین دارای دو نوع تخت بودهاند، تختی برای مواقع عادی بود که پایههای کوتاهی داشت، و تختی برای جلسات رسمی و تشریفاتی که پایههای بلند داشت، اولی را کرسی و دومی را عرش مینامیدند.
جسد به معنی
جسم بی
روح است، و به گفته
راغب در
کتاب مفردات مفهومی محدودتر از مفهوم جسم دارد، زیرا جسد بر غیر انسان اطلاق نمیشود (مگر به طور نادر) ولی جسم اعم است.
از این آیه اجمالا استفاده میشود که موضوع
آزمایش سلیمان به وسیله جسد بی روحی بوده است که بر تخت او در برابر چشمانش قرار گرفت، چیزی که
انتظار آن را نداشت، و
امید به غیر آن بسته بود، ولی قرآن شرح بیشتری در این زمینه نداده است.
مفسران و محدثان در این زمینه اخبار و تفسیرهایی نقل کردهاند که از همه موجهتر و روشنتر این است که:
سلیمان
آرزو داشت فرزندان برومند شجاعی نصیبش شود که در اداره
کشور و مخصوصا
جهاد با
دشمن به او
کمک کنند، او دارای همسران متعدد بود با خود گفت: من با آنها همبستر میشوم تا فرزندان متعددی نصیبم گردد، و به هدفهای من کمک کنند، ولی چون در اینجا غفلت کرد و انشاء الله، همان جملهای که بیانگر اتکای انسان به خدا در همه حال است، نگفت در آن زمان هیچ فرزندی از همسرانش تولد نیافت، جز فرزندی ناقص الخلقه، همچون جسدی بی روح که آن را آوردند و بر کرسی او افکندند! سلیمان سخت در فکر فرو رفت، و ناراحت شد که چرا یک لحظه از خدا غفلت کرده، و بر نیروی خودش تکیه کرده است، توبه کرد و به درگاه خدا بازگشت.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بدن فرزند سلیمان».