بیع العربون
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
منظور از بیع العربون این است که شخص
متاعی را بخرد و مبلغی را به بایع بپردازد که اگر متاع مزبور مورد پسند و مطبوع وی بود آن مبلغ از
ثمن محسوب گردد و اگر نه
هبه و
مال بیع باشد.
کلمه عَربون (به فتح عین و راء)
لغت فصیحه است و عُربون (به ضم عین و سکون راء) و عُربان نیز (به ضم عین و سکون راء)
صحیح است و در
لسان العرب هر سه صورت ذکر شده است.
و
ابن قدامه در
کتاب المغنی می نویسد: این کلمه به همزه یعنی «أربون» نیز صحیح است.
و به نظر می رسد که آن
فارسی معرب باشد و ریشهاش کلمه «ربون» است یعنی
بیعانه.
و در لسان العرب آن را چنین معنی می کند: «العربون ما عقد به البیعة من الثمن».
بیع العربون چنانکه در
المغنی می نویسد به
عقیده احمد صحیح است. لیکن در نظر
مالک و
شافعی و
أصحاب رأی باطل است.
و در نظر
امامیه چنانکه در کتاب
مختلف الشیعه و
حدائق الناضره می نویسد: بیع العربون صحیح است و خود عربون جزء
ثمن است و هرگاه
مشتری از دفع ثمن
امتناع ورزد و بایع
عقد را
فسخ کند
رد عربون بر وی
واجب است زیرا در
خبر است: «کان أمیرالمؤمنین(ع) یقول: لا یجوز بیع العربون الا أن یکون هذا من الثمن».
دلیل این
حکم حدیث نبوی است بدین
تعبیر: «نهی النبی(ص) عن بیع العربون».
جابری عربلو، محسن، فرهنگ اصطلاحات فقه فارسی، ص۶۶-۶۷.