در متون علوم قرآنی برای "تفسیر بیانی" سه تعریف وجود دارد: ۱. استقرای لفظ خاص از قرآن و بررسی معنای آن لفظ در همه مواضعی که استفاده شده است، و سپس دستیابی به یک معنای کلی برای آن لفظ، با عنایت به موارد استعمالش در تمام قرآن. این روش بنا به ادعای دکتر عایشه عبدالرحمان بنت الشاطی از ابتکارات استاد وی، امین خولی مصری است. از این تعریف برمی آید که اولا تفسیر بیانی، تفسیر قرآن به قرآن است؛ ثانیا این روش نوعی تفسیر موضوعی است. ۲. تفسیری که مباحث آن درباره بلاغت قرآن در قالب شکلهای بیانی آن صورت میپذیرد؛ مانند: تشبیه ، استعاره ، کنایه ، تمثیل ، فصل و وصل ، حقیقت و مجاز ، استخدام و…. ۳. تفسیری که غرض آن رسیدن به مراد گوینده با استعانت از علوم ادبی و ادات بیانی است.
[۱]جمعی از محققان، مجله رسالة القرآن (فصلنامه)، ج۱، ص(۳۰-۳۲).
[۲]ایازی، محمد علی، ۱۳۳۳ -، المفسرون حیاتهم ومنهجهم، ص(۴۶-۴۷).