منظور از هدایت تکوینى و عمومى آن است که خداوند به وسیله عقلوفهموفکرووجدانوغرایز که در وجود موجودات نهاده، آنان را زیر پوشش نظام آفرینش و طبق قانون خاص و حساب شده اى به راه هاى زندگى وتدبیرو اداره امور خویش هدایتورهبری مى کند.
ضلالتواضلال در اصطلاح عبارت از گرفتن نعمت توفیقو رها ساختن انسان به حال خود است که نتیجه اش گمراه شدنو سرگردان ماندن در طریق هدایت است .
هدایتواضلال در قرآن، اجبار به انتخاب راه درست یا راه نادرست نیست، بلکه به گواهى آیات متعددى از خود قرآن کریم " هدایت " یعنى فراهم آوردن وسایل سعادتو " اضلال " به معناى از بین بردن زمینه هاى مساعد است بدون این که جنبه اجبارى به خود بگیرد. و این فراهم ساختن اسباب که توفیق نامیده مى شود، یا بر هم زدن اسباب که سلب توفیق مى نامند نتیجه اعمال خود انسان ها است .