• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آیه رغبت•

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آیه ادعایی مدعیان نسخ تلاوت، در باره عدم رویگردانی از پدران را آیه رغبت گویند.



در برخی از منابع معتبر اهل سنت از قول عمر عباراتی نقل شده که عمر مدعی بود این عبارات، آیاتی از قرآن هستند که در زمان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم قرائت می‌کردیم ولی بعد از رحلت آن حضرت مورد غفلت واقع شد و در مصاحف ثبت نشد. مطابق برخی از این نقل‌ها عمر می‌گوید اگر خوف این را نداشتم که بگویند عمر چیزی بر قرآن افزود دستور به درج این آیات در مصاحف می‌دادم! این اخبار، مورد استناد کسانی واقع شده که قائل به وقوع نسخ تلاوت در قرآن هستند.


یکی از موارد ادعایی عمر، عبارتی است که از آن به «آیه رغبت» یاد شده و به این شرح است: «ان لا ترغبوا عن آبائکم فانه کفر بکم ان ترغبوا عن آبائکم. او: ان کفرا بکم ان ترغبوا عن آبائکم». طبق نقل مذکور، خود عمر در تعیین دقیق الفاظ عبارت، مردد است. در خبری دیگر، چنین از وی نقل کرده‌اند: «ان انتفاءکم من آبائکم کفر بکم».


مفاد آیه ادعایی این است که رو گردان نشوید از پدران خود، زیرا این کفر است که از پدران خود رو گردان شوید. این عبارت را از مصادیق آیات منسوخ التلاوة والحکم دانسته‌اند، یعنی علاوه بر تلاوت، حکم مذکور در آن هم نسخ شده است.


در رد این ادعا دلایل متعددی ذکر شده است، مانند: اشکالات ادبی و مخالفت با فصاحت و بلاغت، عدم ذکر این آیه ادعایی- و موارد مشابه- توسط کاتبان وحی و صاحبان مصاحف و حافظان قرآن.
[۲] معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۸، ص۱۳۸.
[۴] عاملی، جعفر مرتضی، ۱۹۴۴ -، حقایقی مهم پیرامون قرآن کریم، ص(۲۷۶-۲۸۲).
[۵] بخاری، محمد بن اسماعیل، ۱۹۴ - ۲۵۶ ق، صحیح البخاری، ج۶، ص۲۵۰۵.



آیه رجم.


۱. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۲، ص۳۹.    
۲. معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۸، ص۱۳۸.
۳. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۸۴.    
۴. عاملی، جعفر مرتضی، ۱۹۴۴ -، حقایقی مهم پیرامون قرآن کریم، ص(۲۷۶-۲۸۲).
۵. بخاری، محمد بن اسماعیل، ۱۹۴ - ۲۵۶ ق، صحیح البخاری، ج۶، ص۲۵۰۵.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیه رغبت».    



جعبه ابزار