امتحان جنیان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خداوند با فراوانی
آب و
نعمت،
جنیان را
امتحان می‌کند.
قل اوحی الی انه استمع نفر من الجن... • و الو استقـموا علی الطریقة لاسقینـهم ماء غدقـا• لنفتنهم فیه ومن یعرض عن ذکر ربه یسلکه عذابـا صعدا. «بگو: به من
وحی شده است که جمعی از
جن به سخنانم
گوش فرا داده اند، سپس گفته اند: «ما
قرآن عجیبی شنیده ایم. • ...... • و اینکه اگر آنها (جن و
انس) در راه (ایمان)
استقامت ورزند، با
آب فراوان سیرابشان می کنیم! • هدف این است که ما آنها را با این
نعمت فراوان بیازماییم و هر کس از یاد پروردگارش روی گرداند، او را به
عذاب شدید و فزاینده ای گرفتار می سازد.»
این آیات ظاهرا ادامه سخنان
مؤمنان جن با
قوم خویش است (هر چند جمعی از
مفسران آن را کلام
خداوند دانسته که به عنوان جمله معترضه در میان کلمات جن قرار گرفته است) ولی از آنجا که معترضه بودن خلاف ظاهر است و تعبیر آیات شباهت زیادی با لحن آیات گذشته که سخنان مؤمنان جن بود دارد بعید است که از کلام جن نباشد.
به هر حال در آیات گذشته سخن از پاداشهای مؤمنان در
قیامت بود، و در این آیات سخن از
پاداش دنیوی آنهاست، می فرماید: "اگر آنها (جن و انس) بر طریقه
ایمان استقامت ورزند ما آنها را با آب فراوان سیراب می کنیم" (و ان لو استقاموا علی الطریقة لاسقیناهم ماء غدقا).
باران رحمت خود را بر آنها فرو می باریم، و منابع و چشمه های آب حیاتبخش را در اختیارشان می گذاریم، و آنجا که آب فراوان است همه چیز فراوان است، و به این ترتیب آنها را مشمول انواع نعمتها قرار می دهیم.
یکی از اسباب مهم
امتحان الهی وفور نعمت است، و اتفاقا
آزمایش به وسیله "نعمت" از آزمایش به وسیله "عذاب"، سخت تر و پیچیده تر است، زیرا طبیعت فزونی نعمت،
سستی و
تنبلی و
غفلت و غرق شدن در لذائذ و
شهوات است، و این درست چیزی است که
انسان را از
خدا دور می سازد و میدان را برای فعالیت شیطان آماده می کند تنها کسانی می توانند از عوارض نامطلوب فزونی وفور نعمت در
امان بمانند که به طور دائم به یاد خدا باشند، ذکر او را فراموش نکنند، و با یادآوریهای مداوم خانه
قلب را از نفوذ
شیاطین حفظ نمایند.
و لذا به دنبال آن، می افزاید: "و هر کس از ذکر پروردگارش روی گردان شود، او را به راه عذاب شدید و روز افزونی می برد" (و من یعرض عن ذکر ربه یسلکه عذابا صعدا).
"ماء غدق" به معنای آب بسیار است، و بعید نیست از سیاق استفاده شود که جمله "لاسقیناهم ماء غدقا" مثلی باشد که بخواهد توسعه در
رزق را برساند، جمله "لنفتنهم فیه" هم این احتمال را تایید می کند، چون خدای تعالی غالبا با توسعه رزق
بندگان را امتحان می کند.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «امتحان جنیان».
