• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تاریخ وجوب روزه در اسلام

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: روزه، پیامبر اکرم، واجب، سوره بقره.

پرسش: ‌روزه در صدر اسلام چگونه و در چه تاریخی واجب شد؟

پاسخ اجمالی: آنچه در بیشتر منابع اسلامی دیده می‌شود این است که وجوب روزه در سال دوم هجرت با نزول آیه ۱۸۳ سوره بقره به مسلمانان ابلاغ شد که البته برخی نیز به سال اول هجرت اشاره کرده‌اند. ظاهراً اختلاف در سال اول یا دوم هجری، بنابر اختلاف مبانی در آغاز سال هجری می‌باشد.



آنچه در بیشتر منابع اسلامی دیده می‌شود این است که وجوب روزه در سال دوم هجرت با نزول آیه ۱۸۳ سوره بقره: «یا اَیهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ؛ ‌ای افرادی که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما نوشته شده، همان‌گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزکار شوید.» به مسلمانان ابلاغ شد.
برخی نیز وجوب روزه را در سال اول هجری می‌دانند. برخی نیز بدون این‌که اشاره‌ای به تاریخ وجوب روزه بکنند، گفته‌اند: با نزول آیه ۱۸۳ سوره بقره، روزه بر مسلمانان واجب شد.
ظاهراً اختلاف در سال اول یا دوم هجری، بنابر اختلاف مبانی در آغاز سال هجری می‌باشد.


واقدی درباره تاریخ واجب شدن روزه ماه رمضان و زکات فطره و نماز دو عید و استحباب قربانی کردن‌ می‌گوید:
«یک ماه پس از تغییر قبله در ماه شعبان که هجدهمین ماه هجرت (سال دوم هجرت) بود احکام واجب شدن روزه ماه رمضان نازل شد و در همین سال پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) دستور داد که زکات فطره پرداخت شود و این پیش از واجب شدن زکات اموال بود. رسول خدا فرمان داد که افراد متمکن زکات فطره را از طرف خود و خانواده خود برای کوچک و بزرگ و آزاد و برده و زن و مرد پرداخت کنند و مقدار آن‌را یک صاع خرما یا یک صاع کشمش یا جو، و یا دو مُدّ گندم تعیین فرمود... پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) روز عید فطر در مصلی پیش از آن‌که خطبه ایراد فرماید، نماز می‌گزارد، همچنین روز عید قربان نماز عید گزارد و دستور داد: هر کس استطاعت دارد قربانی کند. پیامبر در تمام مدت ده سال اقامت در مدینه روز عید قربان، قربانی می‌کرد.»


۱. بقره/سوره۲، آیه۱۸۳.    
۲. ابن شهر آشوب، محمد بن علی‌، مناقب آل ابی‌طالب، ج‌۱، ص۴۰، نجف، المطبعة الحيدرية.    
۳. ابن ادریس حلّی، فخر الدین، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج‌۱، ص۱۲۵، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق.    
۴. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج‌۱، ص۲۷۲، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.    
۵. ابن کثیر دمشقی‌، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج‌۳، ص۲۵۴، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق.    
۶. ابن کثیر دمشقی‌، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج‌۳، ص۳۴۷، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق.    
۷. بغدادی، علاء الدین علی بن محمد، لباب التاویل فی معانی التنزیل، ج‌۱، ص۱۱۰، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.    
۸. ابن عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، ج‌۱، ص۲۰۱.    
۹. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج‌۱، ص۶۵، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.    
۱۰. ابن یسار، محمد بن اسحاق، سیره ابن اسحاق (کتاب السیر و المغازی)، ص۲۹۸، قم، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی‌، چاپ اول‌، ۱۴۱۰ق.    
۱۱. ابن سعد، محمد بن سعد‌، الطبقات الکبری‌، ج‌۱، ص۱۹۱، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، ۱۴۱۸ق.    



سایت اسلام کوئست، برگرفته از مقاله "روزه در صدر اسلام چگونه و در چه تاریخی واجب شد؟"، تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۲/۱۰.    


رده‌های این صفحه : آیات سوره بقره | تفسیر | روزه | واجبات




جعبه ابزار