• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تبدل تقلید

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقصود تغییر تقلید از یک مجتهد به مجتهد دیگر است.




تبدل تقلید ، به معناى عدول مقلد از یک مرجع تقلید به مرجع تقلید دیگر است ، چه این عدول از مجتهد حی به مجتهد میت ، یا از مجتهد حی به مجتهد حی و یا از مجتهد میت به مجتهد حی باشد.



الف: عدول از مجتهد حى به میت ـ از آن جا که تقلید ابتدایى از میت صحیح نیست ـ منحصر به جایى است که شخصى از مجتهد معینى تقلید مى کرده و پس از فوت او به مجتهد زنده رجوع مى کند.

۲.۱ - صورت های مسئله


آن گاه این بحث مطرح مى شود که آیا بازگشت او به تقلید از میت ، صحیح است یا خیر . در این حالت ، مسئله سه صورت پیدا می کند :
۱ ـ مجتهد حى ، از مجتهد میت عالم تر است ؛
۲ ـ مجتهد میت ، از مجتهد حى عالم تر است ؛
۳ ـ هر دو ، در علم مساوى هستند .

۲.۲ - حکم صورت اول


در صورتى که مجتهد حى ، از مجتهد میت عالم تر باشد، عدول از حى به میت صحیح نیست .

۲.۳ - حکم صورت دوم


در صورت دوم نیز وظیفه مقلد ، بقا بر تقلید از مجتهد میت است و تقلید او از مجتهد حى غیر اعلم ، صحیح نیست .

۲.۴ - حکم صورت سوم


ولى در صورت سوم ، مقلد مخیر است از هر یک از آنها تقلید کند .



ب: درباره عدول از مجتهد حى به مجتهد حى دیگر نیز سه صورت بالا متصور است :

۳.۱ - حکم عدول در این قسم


در صورتى که مجتهد اول از مجتهد دوم عالم تر باشد ، چون تقلید از غیر اعلم جایز نیست ، عدول نیز جایز نمى باشد. در صورتى که مجتهد دوم اعلم باشد ، رجوع به مجتهد دوم واجب است .

۳.۲ - مساوی بودن دو مجتهد


اما اگر هر دو مجتهد زنده، در علم مساوى باشند ، در جواز رجوع و عدم جواز آن اختلاف است .



ج: در مورد عدول از مجتهد میت به مجتهد زنده نیز با توجه به مبانی مختلف در باب جواز یا عدم جواز بقا بر تقلید میت ، و لزوم یا عدم لزوم تقلید از مجتهد اعلم ، و هم چنین اعلم بودن مجتهد میت یا مجتهد زنده یا مساوى بودن آنها ، اقوال مختلفى در کلمات مجتهدان یافت می شود .



سبحانی ، جعفر ، الرسائل الاربع قواعد اصولیة وفقهیة ، ج ۳ ، ص ۱۹۲-۱۹۶
خمینی ، روح الله ، تهذیب الاصول ، ج ۲ ، ص ۵۴۹و۵۶۹
حایری ، عبد الكریم ، دررالفوائد ، ص ۷۰۷و۷۱۰
خویی ، ابو القاسم ، التنقیح فى شرح العروة الوثقى ، ص ۳۰۵-۳۰۷



مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی    



جعبه ابزار