• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تخریج مناط ابراهیمی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تخریج مناط، استنباط ملاک حکم شارع جهت تعمیم حکم به موارد مشابه است.



تخریج، در لغت به معنای استخراج و استنباط است.


تخریج مناط، به معنای استنباط علت و مناط حکم شارع در مواردی است که در نص (کلام شارع) علت حکم ذکر نگردیده، ولی مجتهد با تمسک به یکی از مسالک علت طرق کشف علت حکم مثل مناسبت و سبر و تقسیم، مناط حکم را استخراج می‌نماید.

۲.۱ - مثال

برای مثال، شارع می‌گوید: ربا در گندم حرام است، بی آن که علت حرمت آن را بیان کند؛ در این جا اگر مجتهد از راه مسالک علت، علت حرمت را «مکیل و موزون بودن» آن تشخیص دهد، می‌تواند حکم حرمت ربا را به هر مکیل و موزونی تعمیم دهد.
[۱] زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج۱، ص۶۹۴.
[۲] زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۸۳.
[۴] زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۴، ص۱۱۸.
[۵] میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن، قوانین الاصول، ج۲، ص۸۷.
[۶] جناتی، محمد ابراهیم، منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)؛ ص۳۰۱.
[۷] ابو زهره، محمد، اصول الفقه، ص۲۲۹.



۱. زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج۱، ص۶۹۴.
۲. زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۸۳.
۳. طباطبایی حکیم، محمد تقی، الاصول العامة للفقه المقارن، ص۳۱۵.    
۴. زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۴، ص۱۱۸.
۵. میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن، قوانین الاصول، ج۲، ص۸۷.
۶. جناتی، محمد ابراهیم، منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)؛ ص۳۰۱.
۷. ابو زهره، محمد، اصول الفقه، ص۲۲۹.



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «تخریج مناط».



جعبه ابزار