تقوا و القاب زشت (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

یکی از آثار تقواپیشگی اجتناب انسان از استفاده کردن از القاب زشت در مورد دیگران است.

---

اجتناب از خواندن یکدیگر با لقب‌های زشت، از آثار تقواپیشگی مؤمنان است:
یـایها الذین ءامنوا... ولا تنابزوا بالالقـب بئس الاسم الفسوق بعد الایمـن... • ... واتقوا الله...
ای کسانى كه ايمان آورده‌ايد! ... با القاب زشت و ناپسند يكديگر را ياد نكنيد، بسيار بد است كه بر كسى پس از ايمان نام كفر آميز بگذاريد...• ... تقواى الهى پيشه كنيد... .

---

می افزاید: و یکدیگر را با القاب زشت و ناپسند یاد نکنید (و لا تنابزوا بالالقاب). بسیاری از افراد بی بند و بار در گذشته و حال اصرار داشته و دارند که بر دیگران القاب زشتی بگذارند، و از این طریق آنها را تحقیر کنند، شخصیتشان را بکوبند، و یا احیانا از آنان انتقام گیرند، و یا اگر کسی در سابق کار بدی داشته سپس توبه کرده و کاملا پاک شده باز هم لقبی که بازگو کننده وضع سابق باشد بر او بگذارند. اسلام صریحا از این عمل زشت نهی می‌کند، و هر اسم و لقبی را که کوچکترین مفهوم نامطلوبی دارد و مایه تحقیر مسلمانی است ممنوع شمرده. در حدیثی آمده است که روزی صفیه دختر حیی ابن اخطب (همان زن یهودی که بعد از ماجرای فتح خیبر مسلمان شد و به همسری پیغمبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در آمد) روزی خدمت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم آمد در حالی که اشک می‌ریخت، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم از ماجرا پرسید، گفت: عایشه مرا سرزنش می‌کند و می‌گوید:
"ای یهودی زاده! پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم فرمود: چرا نگفتی پدرم هارون است، و عمویم موسی، و همسرم محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ؟ و در اینجا بود که این آیه نازل شد.
و لا تلمزوا انفسکم، کلمه لمز که مصدر تلمزوا، است (به طوری که گفته‌اند) به معنای این است که شخصی را به عیبش آگاه سازی. و اگر کلمه مزبور را مقید به قید انفسکم، خود را نموده، برای اشاره به این است که مسلمانان در یک مجتمع زندگی می‌کنند، و در حقیقت همه از هم‌اند، و فاش کردن عیب یک نفر در حقیقت فاش کردن عیب خود است. پس باید از لمز دیگران به طور جدی احتراز جست (همان طور که از لمز خودت احتراز داری، و هرگز عیب خودت را نمی‌گویی) و همانطور که حاضر نیستی دیگران عیب تو را بگویند. پس کلمه: انفسکم، با همه کوتاهی‌اش حکمت نهی را بیان می‌کند.
و لا تنابزوا بالالقاب بئس الاسم الفسوق بعد الایمان، کلمه: نبز، به فتح حرف اول و دوم به معنای لقب است، و به طوری که گفته‌اند اختصاص دارد به لقب‌های زشت، پس تنابز که باب تفاعل و طرفینی است به معنای این است که مسلمانان به یکدیگر لقب زشت از قبیل فاسق، سفیه و امثال آن بدهند.

---