• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

توکل نوح (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حضرت نوح علیه‌السّلام در برابر عناد و ستیزه جوییهای قومش تنها بر خداوند، توکل داشت.



واتل علیهم نبا نوح... ان کان کبر علیکم مقامی... فعلی الله توکلت فاجمعوا امرکم وشرکاءکم... «سرگذشت نوح را بر آنها بخوان! در آن هنگام که به قوم خود گفت: «ای قوم من! اگر تذکرات من نسبت به آیات الهی، بر شما سنگین (و غیر قابل تحمل) است، (هر کار از دستتان ساخته است بکنید.) من بر خدا توکل کرده ‌ام! فکر خود، و قدرت معبودهایتان را جمع کنید سپس هیچ چیز بر شما پوشیده نماند (تمام جوانب کارتان را بنگرید) سپس به حیات من پایان دهید، و (لحظه ‌ای) مهلتم ندهید! (اما توانایی ندارید!)»

۱.۱ - ایستادگی با توکل

نوح فرستاده بزرگ پروردگار با قاطعیتی که ویژه پیامبران اولوا العزم است، در نهایت شجاعت و شهامت با نفرات کم و محدودی که داشت در مقابل دشمنان نیرومند و سرسخت ایستادگی می‌ کند و قدرت آنها را به باد مسخره می‌ گیرد، و بی اعتنایی خویش را به نقشه ‌ها و افکار و بت‌های آنها نشان می‌ دهد و به این وسیله یک ضربه محکم روانی بر افکارشان وارد می‌ سازد.
با توجه به اینکه این آیات در مکه نازل شده در آن زمانی که پیامبر ص نیز در شرائطی مشابه نوح زندگی می‌ کرد و مؤمنان در اقلیت بودند، قرآن می‌ خواهد به پیامبر نیز همین دستور را بدهد که باید به قدرت دشمن اهمیت ندهد، بلکه با قاطعیت و شهامت پیش برود، چرا که تکیه گاهش خدا است و هیچ نیرویی تاب مقاومت در برابر قدرت او ندارد.
گر چه بعضی از مفسران این تعبیر نوح و یا شبیه آن را در تاریخ سایر انبیاء یک نوع اعجاز گرفته ‌اند چرا که آنها با نبودن امکانات ظاهری دشمن را تهدید به شکست کرده و از پیروزی نهایی خود خبر داده ‌اند، و این جز از طریق اعجاز امکان پذیر نیست، ولی به هر حال این یک درس است برای همه رهبران اسلامی که در برابر انبوه دشمنان هرگز نهراسند، بلکه با اتکاء و توکل بر پروردگار و با قاطعیت هر چه بیشتر آنها را به میدان فرا خوانند، و قدرتشان را تحقیر کنند که این عامل مهمی برای تقویت روحی پیروان و شکست روحیه دشمنان خواهد بود.

۱.۲ - معنای آیه

معنای آیه اینست که: ‌ای محمد! داستان و خبر عظیم نوح را برای مردم تلاوت کن که چگونه تک و تنها و از طرف خویش با مردم دنیا- که فرستاده ما به سوی آنان بود- سخن گفت و در سخنش علیه آنان تحدی کرد، یعنی یک تنه در برابر همه مردم دنیا ایستاد و به آنان گفت هر کاری که می‌ توانند با او بکنند، و در باب رسالت خود با آنان اتمام حجت نمود: "آن زمان که به قوم خود گفت: ‌ای مردم اگر مقام رسالت من و یا اینکه من در امر دعوت به سوی توحید قیام نموده ‌ام و اینکه شما را به آیات خدا تذکر می‌ دهم بر شما گران می‌ آید" با اینکه می‌ دانم این تذکر من باعث کشته شدنم خواهد شد، و بالآخره شما درصدد برخواهید آمد که خود را از دست من راحت نموده، به این منظور به من آسیب بزنید، ولی من از این بابت هیچ نگران نیستم، زیرا "توکل من بر خدای تعالی است". آری، من در قبال آن کینه ‌های درونیتان که مرا تهدید می‌ کند، امر خود را به خدای تعالی واگذار نموده او را وکیل خود گرفته ‌ام، تا در همه شؤون من تصرف کند، بدون اینکه خودم در آن شؤون تدبیری بکار برم، " حال هر فکری دارید به کار زنید و هر کید و نقشه ‌ای دارید بریزید و شرکاء و خدایان خود را" که می‌ پندارید در شداید شما را یاری می‌ کنند "به یاری بخوانید" و هر نقشه ‌ای که به نظرتان رسید درباره من عملی کنید.


۱. یونس/سوره۱۰، آیه۷۱.    
۲. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج۸، ص۳۵۱.    
۳. ترجمه المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۰، ص۱۵۰.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «نوح».    



جعبه ابزار