جامع عرفی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جامع عرفی مفهوم مشترک نزد
عرف ، میان همه افراد
صحیح ، یا میان همه افراد صحیح و
فاسد است.
جامع عرفی ، مقابل
جامع مقولی و به معنای مفهومی
عام و
کلی است که نزد عرف و
عقلا دربرگیرنده تمامی افراد و
مصادیق صحیح از یک
ماهیت (
عبادت یا
معامله ) یا افراد صحیح و فاسد آن است .
برای نمونه ، کلمه "
خمر " نزد عرف دارای معنایی است که همه مصادیق آن ، مانند خمر گرفته شده از
خرما ،
انگور ، و غیر آن را شامل می شود ، هر چند از جهاتی هم چون شکل ، رنگ ، مزه و شدت و ضعف
اسکار نیز با هم اختلاف دارند ، اما
اهل عرف ، مفهومی جامع برای اشاره به همه این موارد ، وضع نموده که عبارت است از : " مایع مسکر و مست کننده ای که
عقل را زایل می کند " ؛ به چنین جامعی ، جامع عرفی گفته می شود .
در بحث صحیح و اعم ، برخی از اصولیون درتصویر جامع ، میان مصادیق مختلف ، جامعی عرفی تصویر نموده اند .
فاضل لنكرانی ، محمد ، سیری كامل دراصول فقه ، ج ۲ ، ص ۱۴۷-۱۵۰ و ۱۷۵-۱۷۶
مكارم شیرازی ، ناصر ، انوارالاصول ، ج ۱ ، ص ۱۱۰
خویی ، ابو القاسم ، محاضرات فی اصول الفقه ، ج ۱ ، ص ۱۴۴-۱۵۰
مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی
