• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جهت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



جهت‏ همان سمت است. از احکام آن در بابهای طهارت، صلات، حج، وقف و وصیت سخن گفته‏اند.




آنچه را که متحرک با حرکت خود آن را قصد می‏کند، جهت گویند؛ خواه حسّی باشد یا معنوی.



قبله کسانی که کعبه را می‏بینند خود کعبه است؛ امّا قبله کسانی که دور از مسجد الحرام زندگی می‏کنند بنابر قول بسیاری از فقها جهت کعبه می‏باشد. کلمات فقها در مراد از جهت مختلف است. سمتی که کعبه در آن است و سمتی‏ که گمان می‏رود کعبه در آن باشد از جمله آنها است.



وقف به اعتبار موقوفٌ علیه به وقف خاص و وقف عام تقسیم می‏شود. از مصادیق وقف عام، وقف بر جهت عام- مانند مساجد و مدارس- است.
وقف بر جهت حرام، مانند وقف مالی برای تدوین یا ترویج کتب ضاله، همچنین وقف مالی برای کلیسا جهت تعمیر یا فرش کردن و مانند آن صحیح نیست. البته مورد آخر از کافر صحیح است.



وصیت كردن براى جهت عام، مانند فقرا، سادات، ساختن مساجد، مدارس و بازسازى مشاهد مشرفه صحيح است و نيازى به قبول طرف و حتى اذن حاکم شرع نيست.



چنانچه آب برای وضو یا غسل یافت نشود، جست و جو از آن در آبادی تا حدّ یأس از وجود آن، و در بیابان به قول مشهور، در زمین ناهموار به اندازه بُرد یک تیر (حدود دویست گام) و در زمین هموار به اندازه برد دو تیر از چهار جهت واجب است.به قول مشهور، با فقدان علم و نیز ظن به قبله و وسعت وقت به سمت هر یک از چهار جهت یک نماز گزارده می‏شود.
نماز گزاردن بین قبرها بنابر مشهور مکروه است؛ مگر آنکه بین نماز گزار و قبر از چهار جهت به اندازه ده ذراع فاصله باشد.
بنابر قول منسوب به مشهور، حج تمتع وظیفه کسی است که فاصله محلّ زندگی‏اش تا مکه یا مسجد الحرام- بنابر اختلاف اقوال- از هر جهت شانزده فرسخ (حدود ۸۶ کیلومتر) باشد.


 
۱. مستمسک العروة ج۵، ص۱۷۶-۱۷۹.    
۲. تحریر الوسیلة ج۲، ص۷۰.    
۳. تحریر الوسیلة ج۲، ص۷۱.    
۴. الروضة البهیة ج۵، ص۱۹-۲۰.    
۵. جواهر الکلام ج۵، ص۷۹-۸۰.    
۶. جواهر الکلام ج۷، ص۴۰۹.    
۷. جواهر الکلام ج۸، ص۳۵۲.    
۸. جواهر الکلام ج۸، ص۳۶۰.    
۹. الروضة البهیة ج۲، ص۲۰۴.    
۱۰. العروة الوثقی‌ ج۴، ص۵۹۹-۶۰۰.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۱۴۷-۱۴۸.    



جعبه ابزار