حزن آلفرعون (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حزن
نقیضفرح و
سرور، و جمع آن احزان است.
قرآن کریم lمصادیق متعددی را برای حزن بیان فرموده از جمله حزن
آلفرعون است.
قرار گرفتن
موسی -علیه السلام- در میان خاندان فرعون، باعث
حزن و اندوه آنان شد:
فالتقطه ءال فرعون لیکون لهم عدوا و حزنـا..
«پس خاندان فرعون او را (از
آب) برگرفتند تا سرانجام دشمن (جان) آنان و مایه اندوهشان باشد آری فرعون و
هامان و لشکریان آنها خطاکار بودند.»
فرعون دختری داشت و تنها فرزندش همو بود، او از بیماری شدیدی
رنج می‌برد، دست به دامن اطباء زد نتیجه‌ای نگرفت، به
کاهنان متوسل شد آنها گفتند که‌ای فرعون ما پیش بینی می‌کنیم که از درون این
دریا انسانی به این
کاخ گام می‌نهد که اگر از آب دهانش به بدن این
بیمار بمالند بهبودی می‌یابد! فرعون و همسرش
آسیه در انتظار چنین ماجرایی بودند که ناگهان روزی صندوقچه‌ای را که بر امواج در حرکت بود، نظر آنها را جلب کرد، دستور داد مامورین فورا به سراغ صندوق بروند، و آن را از
آب بگیرند، تا در آن چه باشد؟
صندوق مرموز در برابر
فرعون قرار گرفت، دیگران نتوانستند، در آن را بگشایند، آری می‌بایست در صندوق نجات موسی بدست خود فرعون گشوده شود و گشوده شد! هنگامی که چشم همسر فرعون به چشم کودک افتاد، برقی از آن جستن کرد و اعماق قلبش را روشن ساخت و همگی- مخصوصا همسر فرعون- مهر او را به دل گرفتند، و هنگامی که آب دهان این نوزاد مایه شفای
بیمار شد این محبت فزونی گرفت (این قسمت از روایت ابن عباس که در
تفسیر "
فخر رازی " آمده، و روایات دیگری که در تفسیر"
ابو الفتوح " و"
مجمع البیان " آمده است اقتباس شده.)
اکنون به
قرآن باز می‌گردیم و خلاصه این ماجرا را از زبان قرآن می‌شنویم:
قرآن می‌گوید: " خاندان فرعون، موسی را (از روی امواج
نیل) بر گرفتند تا دشمن آنان و مایه اندوهشان گردد"! (فالتقطه آل فرعون لیکون لهم عدوا و حزنا).
"
التقط " از ماده" التقاط" در اصل به معنی رسیدن به چیزی بی تلاش و کوشش است، و اینکه به اشیاء گم شده‌ای که
انسان پیدا می‌کند، " لقطه" می‌گویند نیز به همین جهت است.
بدیهی است فرعونیان قنداقه این نوزاد را از امواج به این منظور نگرفتند که
دشمن سرسختشان را در آغوش خود پرورش دهند، بلکه آنها به گفته همسر فرعون می‌خواستند نور چشمی برای خود برگزینند.
اما سرانجام و عاقبت کار چنین شد، و به اصطلاح علمای ادب" لام" در اینجا" لام عاقبت" است نه" لام علت" و لطافت این تعبیر در همین است که خدا می‌خواهد قدرت خود را نشان دهد که چگونه این گروه را که تمام نیروهای خود را برای کشتن پسران
بنی اسرائیلبسیج کرده بودند وادار می‌کند که همان کسی را که اینهمه مقدمات برای نابودی او است چون جان
شیرین در بر بگیرند و پرورش دهند!.
ضمنا تعبیر به آل فرعون نشان می‌دهد که نه یک نفر بلکه گروهی از فرعونیان برای گرفتن
صندوق از آب شرکت کردند و این شاهد بر آن است که چنین انتظاری را داشتند.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حزن آلفرعون».
