حق تولیت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حق تولیت یکی ازعناوینی است که در باب
وقف و
ارث بحث شده است.
حق تولیت به حق
سرپرستى و مدیریت
مال وقفى رامی گویند.حق تولیت در اصل از آنِ
واقف است و او مى تواند آن را براى دیگرى قرار دهد.
برخى،
حق تولیت را از مصادیق حق به معناى خاص آن برشمرده و آن را از
حقوق ى دانسته اند كه از راه
ارث یا غیر آن قابل نقل و انتقال به دیگرى نیست
و به همین جهت (عدم قابلیت براى نقل و انتقال) برخى، آن را از
احكام دانسته اند؛ چه اینكه حكم ذاتاً قابل
نقل و
انتقال نیست.
برخى گفته اند:
حق تولیت اگر از جانب
حاكم شرع به كسى داده شود، قابل سقوط- به معناى
رفع ید از آن- است و اگر از جانب
واقف داده شود، قابل سقوط نیست.برخى دیگر گفته اند: در صورت واگذارى آن از جانب
حاكم شرع، اگر پذیرش آن بر فرد
واجب باشد باید آن را بپذیرد و خود دارى از آن
جایز نیست، اما اگر قبول
واجب نباشد، پس از
قبول نیز مى تواند از آن رفع ید كند. و چنانچه
واقف ضمن عقد وقف، حق تولیت را به یكى از
موقوف علیهم واگذار كند،
رد آن و
رفع ید جایز نیست، مانند اینكه مالى را بر اشخاص و اعقاب آنها
وقف كند و ضمن
وقف، تولیت را به یكى از آنان بدهد و او بپذیرد. و اگر براى
اجنبى قرار دهد، رد
جایز است، هرچند بعد از
قبول باشد.
منبع جمعي از پژوهشگران زير نظر سيد محمود هاشمي شاهرودي فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، ج۳، ص ۳۳۴