• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکم اطاعت از انبیا (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



خداوند متعال در قرآن کریم اطاعت و انقیاد از انبیای الهی را واجب فرموده است.



اطاعت از انبیا و پیامبران الهی، از جمله اوامر خداوند متعال در قرآن است: «ءامن الرسول بما انزل الیه من ربه والمؤمنون کل ءامن بالله وملـئکته وکتبه ورسله لانفرق بین احد من رسله وقالوا سمعنا واطعنا...؛پیامبر، به آنچه از سوی پروردگارش بر او نازل شده، ایمان آورده است. (و او، به تمام سخنان خود، کاملا مؤمن می‌باشد). و همه مؤمنان (نیز)، به خدا و فرشتگان او و کتابها و فرستادگانش، ایمان آورده‌اند، (و می‌گویند: ) ما در میان هیچ یک از پیامبران او، فرق نمی‌گذاریم (و به همه ایمان داریم). و (مؤمنان) گفتند: ما شنیدیم و اطاعت کردیم ...»
«وما ارسلنا من رسول الا لیطاع باذن الله...؛ما هیچ پیامبری را نفرستادیم، مگر به این منظور که به فرمان خدا ، از وی اطاعت شود...» ،«یـایها الرسل کلوا من الطیبـت واعملوا صــلحـا انی بما تعملون علیم• وان هـذه امتکم امة وحدة وانا ربکم فاتقون؛ ای پیامبران از غذاهای پاکیزه بخورید و عمل صالح انجام دهید که من به آنچه انجام می‌دهید آگاهم• همه شما امت واحدی هستید و من پروردگار شمایم از مخالفت فرمان من بپرهیزید.»

۱.۱ - پیمان اطاعت بنی اسرائیل

«لقد اخذنا میثـق بنی اسرءیل وارسلنا الیهم رسلا کلما جاءهم رسول بما لا تهوی انفسهم فریقـا کذبوا وفریقـا یقتلون؛ ما از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم و رسولانی به سوی آنها فرستادیم (ولی) هر زمان پیامبری بر خلاف هوسها و تمایلات آنها می‌آمد عده ای را تکذیب می‌کردند و جمعی را می‌کشتند.»

۱.۲ - سؤال از اطاعت انبیا

«یوم یجمع الله الرسل فیقول ماذا اجبتم قالوا لا علم لنا انک انت علـم الغیوب؛ از آن روز بترسید که خداوند پیامبران را جمع می‌کند و به آنها میگوید مردم در برابر دعوت شما چه پاسخی دادند؟ می‌گویند ما چیزی نمی‌دانیم تو خود از تمام پنهانیها آگاهی.»
«ویوم ینادیهم فیقول ماذا اجبتم المرسلین؛ به خاطر بیاورید روزی را که خداوند آنها را ندا می‌دهد و می‌گوید: به پیامبران چه پاسخی گفتید؟»

۱.۳ - اطاعت از هدایت انبیا

«اولـئک الذین هدی الله فبهدهم اقتده قل لا اسـلکم علیه اجرا ان هو الا ذکری للعــلمین• یـمعشر الجن والانس الم یاتکم رسل منکم یقصون علیکم ءایـتی وینذرونکم لقاء یومکم هـذا قالوا شهدنا علی انفسنا وغرتهم الحیوة الدنیا وشهدوا علی انفسهم انهم کانوا کـفرین؛ آنها کسانی هستند که خداوند هدایتشان کرده پس به هدایت آنان اقتدا کن (و) بگو در برابر این ( رسالت و تبلیغ) پاداشی از شما نمی‌طلبم، این رسالت چیزی جز یک یادآوری برای جهانیان نیست (و آگاه ساختن و بیدار کردن وظیفه من است و در برابر انجام وظیفه مزد معنی ندارد)•(در آن روز به آنها می‌گوید) ‌ای جمعیت جن و انس آیا رسولانی از شما به سوی شما نیامدند که آیات مرا برایتان بازگو می‌کردند و از ملاقات چنین روزی شما را بیم می‌دادند، آنها می‌گویند گواهی میدهیم بر ضد خودمان (آری ما بد کردیم) و زندگی (پر زرق و برق) دنیا آنها را فریب داد، و بر زیان خود گواهی می‌دهند که کافر بودند.»
«وجاء من اقصا المدینة رجل یسعی قال یـقوم اتبعوا المرسلین• اتبعوا من لا یسـلکم اجرا وهم مهتدون؛مردی (با ایمان) از نقطه دور دست شهر با شتاب فرا رسید، گفت: ‌ای قوم من! از فرستادگان خدا پیروی کنید• از کسانی پیروی کنید که از شما اجری نمی‌خواهند و خود هدایت یافته‌اند.»

۱.۴ - عصیان عاد از انبیا

«وتلک عاد جحدوا بـایـت ربهم وعصوا رسله واتبعوا امر کل جبار عنید؛و این قوم عاد بود که آیات پروردگارشان را انکار کردند و رسولان او را معصیت نمودند و از فرمان هر ستمگر دشمن حق پیروی کردند.»

۱.۵ - مهلت برای اطاعت از انبیا

«وانذر الناس یوم یاتیهم العذاب فیقول الذین ظـلموا ربنا اخرنا الی اجل قریب نجب دعوتک ونتبع الرسل...؛و مردم را از روزی که عذاب الهی به سراغشان می‌آید بترسان، آن روز که ظالمان می‌گویند پروردگارا مدت کوتاهی ما را مهلت ده، تا دعوت تو را بپذیریم، و از پیامبران پیروی کنیم...»
«ولو انا اهلکنـهم بعذاب من قبله لقالوا ربنا لولا ارسلت الینا رسولا فنتبع ءایـتک من قبل ان نذل ونخزی؛ و اگر ما آنها را قبل از آن (قبل از نزول قرآن ) با عذابی هلاک میکردیم (در قیامت) میگفتند پروردگارا چرا برای ما پیامبری نفرستادی تا از آیات تو پیروی کنیم پیش از آنکه ذلیل و رسوا شویم.»

۱.۶ - افسوس عصیانگران

«یوم تقلب وجوههم فی النار یقولون یــلیتنا اطعنا الله واطعنا الرسولا؛ در آن روز که صورتهای آنها در آتش ( دوزخ ) دگرگون خواهد شد (از کار خود پشیمان می‌شوند و) می‌گویند‌ای کاش خدا و پیامبر را اطاعت کرده بودیم.»


اطاعت و اقتدا به انبیای گذشته، فرمان خدا به پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) است: «اولـئک الذین هدی الله فبهدهم اقتده قل لا اسـلکم علیه اجرا ان هو الا ذکری للعــلمین؛ آنها کسانی هستند که خداوند هدایتشان کرده پس به هدایت آنان اقتدا کن (و) بگو در برابر این (رسالت و تبلیغ ) پاداشی از شما نمی‌طلبم، این رسالت چیزی جز یک یادآوری برای جهانیان نیست (و آگاه ساختن و بیدار کردن وظیفه من است و در برابر انجام وظیفه مزد معنی ندارد)»


جن و انس، در لزوم اطاعت و پیروی از رسولان الهی مشترکند: «یـمعشر الجن والانس الم یاتکم رسل منکم یقصون علیکم ءایـتی وینذرونکم لقاء یومکم هـذا قالوا شهدنا علی انفسنا وغرتهم الحیوة الدنیا وشهدوا علی انفسهم انهم کانوا کـفرین؛ (در آن روز به آنها می‌گوید) ‌ای جمعیت جن و انس آیا رسولانی از شما به سوی شما نیامدند که آیات مرا برایتان بازگو می‌کردند و از ملاقات چنین روزی شما را بیم می‌دادند، آنها می‌گویند گواهی میدهیم بر ضد خودمان (آری ما بد کردیم) و زندگی (پر زرق و برق) دنیا آنها را فریب داد، و بر زیان خود گواهی می‌دهند که کافر بودند.»



خداوند متعال در قرآن کریم اقتدای پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به هدایت انبیای پیشین را واجب فرموده است: «اولـئک الذین ءاتینـهم الکتـب والحکم والنبوة فان یکفر بها هـؤلاء فقد وکلنا بها قومـا لیسوا بها بکـفرین• اولـئک الذین هدی الله فبهدهم اقتده...؛آنها کسانی هستند که کتاب و حکم و نبوت به آنان دادیم و اگر نسبت به آن کفر ورزند (مهم نیست زیرا) کسانی را نگاهبان آن ساخته‌ایم که نسبت به آن کافر نیستند•آنها کسانی هستند که خداوند هدایتشان کرده پس به هدایت آنان اقتدا کن (و) بگو در برابر این (رسالت و تبلیغ) پاداشی از شما نمی‌طلبم. این رسالت چیزی جز یک یادآوری برای جهانیان نیست (و آگاه ساختن و بیدار کردن وظیفه من است و در برابر انجام وظیفه مزد معنی ندارد)»


۱. بقره/سوره۲، آیه۲۸۵.    
۲. طباطبائی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲، ص۶۷۹.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲، ص۳۹۸.    
۴. نساء/سوره۴، آیه۶۴.    
۵. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۵۱.    
۶. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۵۲.    
۷. مائده/سوره۵، آیه۷۰.    
۸. مائده/سوره۵، آیه۱۰۹.    
۹. قصص/سوره۲۸، آیه۶۵.    
۱۰. انعام/سوره۶، آیه۹۰.    
۱۱. انعام/سوره۶، آیه۱۳۰.    
۱۲. یس/سوره۳۶، آیه۲۰.    
۱۳. یس/سوره۳۶، آیه۲۱.    
۱۴. هود/سوره۱۱، آیه۵۹.    
۱۵. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۴۴.    
۱۶. طه/سوره۲۰، آیه۱۳۴.    
۱۷. احزاب/سوره۳۳، آیه۶۶.    
۱۸. انعام/سوره۶، آیه۹۰.    
۱۹. انعام/سوره۶، آیه۱۳۰.    
۲۰. طباطبائی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۷، ص۴۸۷.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۵، ص۴۴۳.    
۲۲. انعام/سوره۶، آیه۸۹.    
۲۳. انعام/سوره۶، آیه۹۰.    
۲۴. طباطبائی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۷، ص۳۴۷.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۵، ص۳۳۳.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم اطاعت».    



جعبه ابزار