• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکمت (قرآن)•

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حکمت (قرآن)، یکی از اوصاف قرآن می‌باشد.



«حکمت» حالت و توانایی درک و تشخیص است که شخص با آن می‌تواند حق و واقعیت را درک کند و کار متقن انجام دهد. راغب می‌گوید: حکمت، رسیدن به حق با علم و عقل است.


در آیاتی از قرآن «حکمت» وصف قرآن قرار گرفته و بر «الکتاب» و «آیات الله» عطف شده است:
۱. (… واذکروا نعمت الله علیکم وما انزل علیکم من الکتاب والحکمة یعظکم به…) ؛
۲. (واذکرن ما یتلی فی بیوتکن من آیات الله والحکمة) ؛
۳. (وانزل الله علیک الکتاب والحکمة…).


درباره منظور از «حکمت» در این آیات بین مفسران اختلاف است؛ برخی گفته‌اند «حکمت» همان قرآن و حکمت‌های مندرج در آن است، و ذکر «حکمت» پس از «الکتاب» در آیات قبل، از باب ذکر خاص بعد از عام و یا ذکر جزء بعد از کل است.
علامه طبرسی می‌گوید: «منظور از «الکتاب» قرآن و مراد از «حکمت» سنت است».
در تفسیر نمونه آمده است: «آیات الله» و «حکمت»(در آیه ۳۴ سوره احزاب ) هر دو اشاره به قرآن است؛ ولی تعبیر «آیات الله» نظر به جنبه اعجاز قرآن دارد و تعبیر «حکمت» محتوای عمیق و دانشی را که در آن نهفته است بازگو می‌کند.
[۶] رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۳۱.
[۷] قرشی بنابی، علی اکبر، ۱۳۰۷ -، قاموس قرآن، ج۲، ص۱۶۳.
[۸] مصباح، محمد تقی، ۱۳۱۳ -، قرآن شناسی، ج۱، ص۴۰.
[۱۱] جلالی نائینی، محمد رضا، ۱۲۹۱ - ۱۳۸۹، تاریخ جمع قرآن، ص۷.



۱. بقره/سوره۲، آیه۲۳۱.    
۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۴.    
۳. نساء/سوره۴، آیه۱۱۳.    
۴. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۱، ص۲۷۴.    
۵. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۸۳.    
۶. رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۳۱.
۷. قرشی بنابی، علی اکبر، ۱۳۰۷ -، قاموس قرآن، ج۲، ص۱۶۳.
۸. مصباح، محمد تقی، ۱۳۱۳ -، قرآن شناسی، ج۱، ص۴۰.
۹. طبرسی، فضل بن حسن، ۴۶۸ - ۵۴۸ق، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۸، ص۱۵۸.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۲۹۶.    
۱۱. جلالی نائینی، محمد رضا، ۱۲۹۱ - ۱۳۸۹، تاریخ جمع قرآن، ص۷.
۱۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، - ۵۰۲ق، المفردات فی غریب القرآن، ص(۱۲۶-۱۲۷).    
۱۳. طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۶، ص۳۱۳.    



فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «حکمت (قرآن)».    



جعبه ابزار