• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سرمه‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



‏سرمه ماده‏اى است که از سنگ سرمه ساییده می شود و جهت زینت و تقویت چشم به پلکها و مژه ها کشیده می‌شود.




ماده ای است که جهت زینت و تقویت چشم از آن استفاده می شود.

۱.۱ - تبیین معنای سرمه


سرمه یا «کحل» بیشتر بر سنگ سرمه (آنتیموان) اطلاق مى‏شود که در عربى به آن «اثمد» گویند. سنگ سرمه سنگى است به رنگ آبه (سرمه‏اى) که ساییده و به پلکها و مژه‏ها کشیده مى‏شود. این سنگ با مواد دیگر نیز مخلوط مى‏گردد. سرمه، بر هر ماده‏اى که بر چشم کشند و بر نرم شده سولفور آهن یا نقره و بر مخلوطى از آهن و سرب و بعضى مواد دیگر نیز اطلاق مى‏شود.
[۱] لغت نامه دهخدا واژه‏هاى «سرمه»، «اثمد»، «سنگ سرمه».
[۲] فرهنگ معین واژه‏هاى «سرمه»، «اثمد»، «سنگ سرمه».
[۳] فرهنگ بزرگ سخن واژه‏هاى «سرمه»، «اثمد»، «سنگ سرمه».




از سرمه به مناسبت در بابهایى نظیر طهارت، صوم، حج و نکاح سخن گفته‏اند.

۲.۱ - احکام سرمه


سرمه کشیدن بخصوص با «اثمد»، بویژه هنگام خواب در شب مستحب است. چنان که مستحب است تعداد دفعات سرمه کشیدن در هر بار فرد باشد نه زوج؛ جز هنگام خواب که مستحب است بر چشم راست چهار و بر چشم چپ سه بار سرمه بکشد.
در حرمت یا جواز استفاده از سرمه دان طلایى یا نقره‏اى اختلاف است.
[۷] العروة الوثقى ج۱، ص۲۹۴-۲۹۵.

کشیدن سرمه آمیخته با چیز تلخ یا معطر که طعم آن به حلق مى‏رسد براى روزه دار مکروه است.
کشیدن سرمه آمیخته با چیز خوش بو بنابر قول مشهور بر محرم حرام است. در حرمت یا جواز کشیدن سرمه غیر مخلوط با چیز خوش بو در حال احرام، اختلاف است.
سرمه کشیدن با سرمه سیاه و هر چیزى که به جهت رنگ و مانند آن، زینت محسوب شود، بر زن در عده وفات حرام است.


 
۱. لغت نامه دهخدا واژه‏هاى «سرمه»، «اثمد»، «سنگ سرمه».
۲. فرهنگ معین واژه‏هاى «سرمه»، «اثمد»، «سنگ سرمه».
۳. فرهنگ بزرگ سخن واژه‏هاى «سرمه»، «اثمد»، «سنگ سرمه».
۴. لسان العرب ج۱۱، ص۵۸۴.    
۵. وسائل الشیعة ج۲، ص۹۹-۱۰۲.    
۶. جواهر الکلام ج۶، ص۳۳۴-۳۳۵.    
۷. العروة الوثقى ج۱، ص۲۹۴-۲۹۵.
۸. جواهر الکلام ج۱۶، ص۳۱۷-۳۱۸.    
۹. جواهر الکلام ج۱۸، ص۳۴۶-۳۴۸.    
۱۰. جواهر الکلام ج۳۲، ص۲۷۶.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۴۴۶.    



جعبه ابزار