• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

استصحاب فرد مردد

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



استصحاب فرد مردد به استصحاب فردی که مردد است میان مقطوع البقاء و مقطوع الارتفاع گفته می شود. از آن در برخی کتاب‏های اصولی متأخر، مبحث استصحاب سخن رفته است.




استصحاب یاد شده «شبهه عبائیه» نیز نامیده شده که توسط برخی شاگردان آخوند خراسانی برای اثبات عدم حجیت استصحاب کلی قسم دوم مطرح شده است.



اثر مترتب بر استصحاب یا اثر کلی به عنوان کلی-با قطع نظر از خصوصیات آن-است یا اثر فرد به لحاظ تعینات و خصوصیاتش.

۲.۱ - اثر کلی به عنوان کلی


در صورت نخست، استصحاب قدر مشترک میان افراد، برای ترتب اثر کفایت می‏کند که از آن به «استصحاب کلی» تعبیر می‏شود.

۲.۲ - اثر فرد به لحاظ تعیناتش


در صورت دوم، استصحاب قدر مشترک فایده‏ای ندارد، بلکه برای ترتب اثر، استصحاب فرد دارای خصوصیت لازم است.
حال اگر چنین فردی میان فردی که بر فرض حدوث، از بین رفتن آن قطعی است و فرد دیگری که اگر حادث شده باشد بقایش یقینی است، مردد شود، استصحاب چنین فردی را «استصحاب فرد مردد» می‏نامند مانند صورت علم اجمالی به اصابت نجاست به یکی از دو طرف لباس.

۲.۲.۱ - مثالی برای استصحاب فرد مردد


در این صورت، اگر طرف پایین شسته شود، نجاست طرف خاص (طرف بالا یا پایین) فردی است مردد میان آن که به طور قطع برطرف شده است-در صورتی که طرف پایین لباس نجس شده باشد-و فردی که به طور قطع باقی است-در صورتی که طرف بالا نجس شده باشد-.



استصحاب فرد مردد به دلیل فقدان شک در بقاء، بلکه یقین به حدوث، حجیت ندارد.
البته قول به اعتبار آن از برخی نقل شده است.


 
۱. اصول الفقه ج۲، ص۲۸۵-۲۸۷.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۴۵۱-۴۵۲.    



جعبه ابزار