شک در جزئیت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شک در جزئیت به تردید در جزء بودنِ چیزی برای مامورٌ به اطلاق می‌شود.
شک در جزئیت، از مصادیق
اقل و اکثر ارتباطی ، و در جایی است که در جزء بودن چیزی برای
ماموربه ، شک وجود داشته باشد، مثل این که فرض شود نماز نُه جزء یقینی و مسلّم دارد و درباره جزء دهم شک وجود داردکه آیا
سوره نیز از اجزای
نماز است یا نه؛ در این صورت، اگر سوره از اجزای نماز باشد و مکلف، به
عمد در انجام آن کوتاهی کند، مامورٌ به (نماز) اصلا تحقق پیدا نمی‌کند، زیرا اجزای نماز به یک دیگر پیوند خورده‌اند و این چنین نیست که اگر جزئی به جا آورده شود به همان مقدار مامورٌبه در خارج تحقق پیدا کند.
در این مسئله سه نظریه وجود دارد:
۱. مرحوم «
شیخ انصاری » معتقد است نسبت به
تکلیف به اکثر نماز با سوره
برائت عقلی و نقلی جاری می‌شود؛
۲. مرحوم «
آخوند خراسانی » فقط
برائت شرعی را جاری می‌داند؛
۳. گروهی به
احتیاط معتقد می‌باشند.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «شک در جزئیت».
