صائبه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صابئه، گروهی از
کفّار است.
صابئه ـ که جمع آن صابئان و صابئین است ـ از گروههای مذهبی می‌باشد که
قرآن کریم از آنان نام برده است
می‌گویند کلمه «صابی» برگرفته از
لغت آرامی به معنای «مُغتَسِل» (
غسل کننده) است
از عنوان یاد شده در بابهای
جهاد و
نکاح سخن گفته‌اند.
در این‌که صابئان دارای چه آیینی‌اند و
عقاید آنان چیست اختلاف است. گروهی
ستاره پرست ؛ فرقه‌ای از
نصارا ؛ فرقه‌ای از
یهود ؛ گروههای پراکنده که برخی ستاره پرست و برخی نصرانی‌اند؛ جمعیتی پیرو
شریعت حضرت نوح و گروهی از
اهل کتاب که پایبند زبوراند، از جمله دیدگاههایی است که درباره آنان گفته شده است
صابئان عصر کنونی به
خداوند و نیز
معاد و
بهشت و
جهنم معتقداند و
فرشتگان را بزرگ می‌دارند و به
نبوت آدم ،
نوح ،
سام و
یحیی علی نبیّنا و آله و علیهم السّلام
اعتقاد دارند؛ لیکن منکر
نبوت سایر
انبیا می‌باشند.
کتاب دینی آنان «
کنز اَرِبّا » (گنج بزرگ) نامیده می‌شود که معتقداند همان
صحف آدم علیه‌السلام است.
در این‌که صابئان از اهل کتاب به شمار می‌روند یا
حکم سایر
کفار غیر کتابی را دارند، اختلاف است. بر کتابی نبودن آنان ادعای
اجماع شده است. برخی گفته‌اند: اگر صابئان با
یهودیان و
مسیحیان تنها در
فروع اختلاف داشته باشند از آنان به شمار می‌آیند و حکم اهل کتاب بر ایشان جاری می‌شود؛ اما اگر اصول دینشان با آنان متفاوت باشد به اهل کتاب ملحق نمی‌شوند و حکم
کافر حربی را دارند
برخی دیگر گفته‌اند: چنانچه آنان خود را منتسب به یهودیان یا مسیحیان بدانند، حتی در صورتی که در بخشی از
عقاید و
اصول با آنان اختلاف داشته باشند،
احکام اهل کتاب بر آنان جاری می‌شود
برخی، صابئان را به‌طور مستقل از اهل کتاب و در ردیف یهودیان و مسیحیان و مجوسیان شمرده و آنان را دارای کتابی مستقل و جدا از آن سه گروه دانسته‌اند
(۱) جامع المقاصد.
(۲) کشف اللثام.
(۳) جواهر الکلام.
(۴) الجزیة و احکامها.
(۵) کنز الفوائد.
(۶) مهذب الاحکام.
(۷) منهاج الصالحین.
(۹) توضیح المسائل مراجع؛
موسسه دائرة‌المعارف‌الفقه‌الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، آیت‌اللّه سیدمحمود هاشمی‌شاهرودی، جلد ۵، مقاله صائبه.
