طلق (ملک) (خام)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طِلق، ملک
آزاد است.
طِلق عبارت است از مالی که مالکش میتواند در آن هر نوع تصرفی بکند؛ اعم از فروختن،
اجاره و
عاریه دادن، بخشیدن و مانند آن.
بنابر این، مال رهنی و وقفی و نیز کنیزی که از مولایش صاحب
فرزند شده طِلق به شمار نمیروند.
از آن در باب
تجارت و
وقف سخن گفتهاند.
از
شرایط عوض در
بیع ، طلق بودن آن است. بنابر این،
خرید و فروش مال غیر طلق صحیح نیست. البته برخی در عمومیّت این
شرط اشکال کردهاند.
زمینی که بخشی از آن وقف و بخشی دیگر طلق است، چنانچه مالک زمین طلق، آن را بفروشد، آیا برای صاحبان
زمین وقفی
حق شفعه ثابت میشود یا نه؟ مسئله محل اختلاف است. عدم ثبوت به اکثر فقها نسبت داده شده است.
برخی بین یکی بودن موقوفعلیه و تعدد آنان تفصیل داده و در فرض نخست، حق شفعه را ثابت دانستهاند. برخی دیگر، مطلقا آن را ثابت دانستهاند. بنابر قول آخر، در صورتی که وقف بر مساجد یا فقرا باشد،
حاکم شرع حق شفعه را اعمال میکند؛
لیکن اگر مال وقفی در موارد
جواز بیع آن، فروخته شود، به
قول مشهور ، حق شفعه برای مالک زمین طلق ثابت میگردد
زمینی که بخشی از آن وقف و بخشی دیگر طلق است، تقسیم آن توسط
مالک با متولی وقف یا موقوف علیه یا حاکم شرع
جایز است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهمالسلام، ج۵، ص۲۰۷، برگرفته از مقاله «طلق (ملک)».