عوامل نفاق
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مراد از عوامل
نفاق، انگیزههای درونی و بیرونی است که آدمی را به
آفت نفاق
مبتلا میکند.
نفاق بنابر
تصریح قرآن کریم، گونهای
بیماری روحی است.
بنابر
روایات بسیاری از بزرگان
معصوم (علیهم السلام)،
حقارت درونی، مایه نفاق است.
در روایتی از
امام علی (علیه السلام) آمده است: «نفاق آدمی از
ذلّتی است که در خویش مییابد.»
گاه که کشمکشهای فکری و چالشهای سیاسی و
جناحی بالا میگیرند و به درازا میکشند، گروههای درگیر را میفرسایند و وامیدارند تا در خویش خزند و چهره خود را پنهان سازند؛ چنان که امام علی (علیه السلام) میفرماید: «از
کشمکش و
دشمنی بپرهیزید که
قلب برادران را بر یکدیگر تیره میسازد و
دورویی میآفریند.»
گاه دشمنان از آن رو که توانایی رویارویی با اهل
ایمان را ندارند و از
فرجام آن میهراسند، لباس
دینداری درمیپوشند و
کفر خویش را پنهان میسازند و موزیانه و پنهانکارانه به
مبارزه خویش
تداوم میبخشند.
بنابر پارهای روایات،
دروغگویی به نفاق میانجامد و رفته رفته آدمی را از ایمان جدا میسازد؛ چنان که امام علی (علیه السلام) میفرماید: «دروغگویی به نفاق میرسد.»
امام علی (علیه السلام) در
حدیث مفصّلی، علل نفاق را بر میشمارد و میفرماید: «نفاق بر چهار پایه استوار است:
هوس و
سهلانگاری و
خشم و
طمع.
هوس را چهار شعبه است:
ستم و
تجاوز و
شهوت و
سرکشی.... سهلانگاری را نیز چهار شعبه است:
غفلت و
غرور به
رحمت الهی و
آرزو و
ترس و....
خشم را نیز چهار شعبه است:
تکبّر و
تفاخر و
غرور و
تعصب.
طمع را نیز چهار شعبه است:
شادمانی،
سرمستی،
خیرهسری و
فزونخواهی.»
کتاب فرهنگ شيعه، تاليف شده توسط جمعى از نويسندگان، ص۳۴۸-۳۴۹.