• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محرومیت اصحاب الجنه (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اصحاب الجنة (صاحبان باغ سوخته)، تصميم گرفتند تمام مستمندان را که هر ساله از محصول باغ بهره‌مند مي‌شدند، محروم سازند. حتي موقع تصميم‌گيري و يا رفتن، انشاءا... هم نگفتند؛ بدین سبب شبانگاه که همه آن‌ها خواب بودند، بلايي بر سر اين باغ فرود آمد و همچون صاعقه‌اي تمام آن را سوزاند و چيزي جز مشتي زغال و خاکستر سياه باقي نماند. بدین وسیله صاحبان باغ نیز خود، در اثر عذاب الهی، از محصول و ثمرات باغ محروم ماندند.



اصحاب الجنه از محصول و ثمرات باغ خود در اثر عذاب الهی محروم ماندند:

• «إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ كَمَا بَلَوْنَا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَيَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِينَ؛ ما آنها را آزموديم، همان‌گونه که «صاحبان باغ» را آزمايش کرديم، هنگامى که سوگند ياد کردند که ميوه‌هاى باغ را صبحگاهان (دور از چشم مستمندان) بچينند».
• «فَطَافَ عَلَيْهَا طَائِفٌ مِّن رَّبِّكَ وَهُمْ نَائِمُونَ؛ اما عذابى فراگير (شب هنگام) بر (تمام) باغ آنها فرود آمد؛ درحالى‌که همه در خواب بودند».
• «فَأَصْبَحَتْ كَالصَّرِيمِ؛ و آن باغ سرسبز همچون شب سياه و ظلمانى شد»!

۱.۱ - تفسیر آیات مذکور

(طائف) از ماده (طواف) در اصل به معنى کسى است که بر گرد چیزى مى‌گردد؛ ولى گاه کنایه از بلا و مصیبتى است که در شب روى مى‌دهد، و منظور در اینجا همین است.
(فطاف علیها) - پس دور زد و دوره کرد آن باغ را (طائف) بلایى دور زن، که شبانه همه اطراف باغ را احاطه نمود، (من ربک) از ناحیه پروردگارت، (و هم نائمون) در حالى که صاحبان باغ در خواب بودند (فاصبحت کالصریم)، باغ مانند درختى شد که میوه‌اش را چیده باشند؛ و ممکن است به این معنا باشد که آن باغ مانند شب تار سیاه شد؛ چون در اثر آتشى که خدا به سوى آن فرستاد درختانش سوخت. و یا به معنا باشد که باغ مذکور مانند بیابانى ریگزار شد، که هیچ گیاهى در آن نمى‌روید و هیچ فایده‌اى بر آن مترتب نمى‌شود.

• «فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ؛ هنگامى که (وارد باغ شدند و) آن را ديدند گفتند: «حقّاً» ما گمراهيم»!

۱.۲ - مراد از «ضالون»

قرآن مى‌گوید: (هنگامى که آنها باغ خود را دیدند چنان اوضاع به هم ریخته بود که گفتند این باغ ما نیست، ما راه را گم کرده‌ایم)!
منظور از (ضالون) ممکن است گم کردن راه باغ باشد؛ و یا گم کردن راه حق؛ چنان‌که بعضى احتمال داده‌اند.
ولى معنى اول مناسب‌تر به نظر مى‌رسد.

• «بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ؛ (آرى، همه چيز از دست ما رفته) بلکه ما محروميم!».

۱.۳ - مراد از «محرومون»

سپس افزودند: (بلکه ما محرومان واقعى هستیم)، مى‌خواستیم مستمندان و نیازمندان را محروم کنیم، اما خودمان از همه بیشتر محروم شدیم، هم محروم از درآمد مادى، و هم برکات معنوى که از طریق انفاق در راه خدا و به نیازمندان به دست مى‌آید.


۱. قلم/سوره۶۸، آيه۱۷.    
۲. تفسیر مجمع البیان، شیخ طبرسی، ج۱۰، ص۹۲.    
۳. قلم/سوره۶۸، آيه۱۹.    
۴. تفسیر جامع البیان، طبری، ابوجعفر، ج۲۳، ص۵۴۳ ۵۴۴، ذیل آیه.    
۵. قلم/سوره۶۸، آيه۲۰.    
۶. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲۴، ص۳۹۵، ذیل آیه.    
۷. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۹، ص۶۲۵، ذیل آیه.    
۸. قلم/سوره۶۸، آيه۲۶.    
۹. تفسیر کبیر، فخر رازی، ج۳۰، ص۶۰۹، ذیل آیه.    
۱۰. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲۴، ص۳۹۹، ذیل آیه.    
۱۱. قلم/سوره۶۸، آيه۲۷.    
۱۲. تفسیر آلوسی، آلوسی، ج۲۹، ص۳۲، ذیل آیه.    
۱۳. تفسبر نمونه، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲۴، ص۴۰۰، ذیل آیه.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «محرومیت اصحاب‌ الجنة».    



جعبه ابزار