• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مصادیق قرآنی بکارت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



در قرآن کریم به زنان باکره اشاره شده است که، حضرت مریم علیهاالسّلام از جمله آنها بود.



مریم علیهاالسّلام از جمله زنان باکره دنیایی بود
[۱] تفسیر قرطبی، ج۴، ص۵۴.
[۲] تفسیر قرطبی، ج۱۸، ص۱۹۴.
که هیچ بشری با او تماس نگرفته بود: «لَم یَمسَسنی بَشَرٌ ولَم اَکُ بَغیـّا» ، از این رو وقتی فرشتگان الهی به او تولد فرزندی به نام مسیح را مژده دادند از این خبر شگفت زده شد و گفت: خدایا! چگونه ممکن است فرزندی داشته باشم، در حالی که هیچ انسانی با من تماس نداشته است: «قالَت رَبِّ اَنّی یَکونُ لی وَلَدٌ ولَم یَمسَسنی بَشَرٌ». برخی از مفسران تعبیر مذکور در این آیات را اشاره به بکارت مریم دانسته‌اند.
[۱۱] تفسیر قرطبی، ج۴، ص۵۹.
در روایات اسلامی نیز بکر بودن آن حضرت تایید شده است. قرآن کریم در آیاتی دیگر به چگونگی باردار شدن مریم در عین بکارت اشاره شده است.


در پی آزار پیامبر از سوی دو تن از همسرانش و افشای اسرار آن حضرت، قرآن آنان را به توبه فرا خواند و تاکید کرد که اگر از توطئه بر ضد پیامبر دست برندارند پیامبر آنان را طلاق خواهد داد و خداوند همسرانی بهتر از آنان را که مسلمان ، مؤمن ، متواضع ، توبه کار ، عابد ، ذاکر و باکره و غیر باکره هستند، نصیب پیامبر خواهد کرد: «عَسی رَبُّهُ اِن طَـلَّقَکُنَّ اَن یُبدِلَهُ اَزوجـًا خَیرًا مِنکُنَّ مُسلِمـت مُؤمِنـت قـنِتـت تـئِبـت عـبِدت سئِـحـت ثَیِّبـت واَبکارا». مفسران شیعه و اهل سنت مراد از این دو نفر را حفصه و عایشه از همسران پیامبر دانسته‌اند.
[۱۹] جامع البیان، مج ۱۴، ج۲۸، ص۲۰۶-۲۰۷.
[۲۰] مجمع البیان، ج۱۰، ص۴۷۱-۴۷۲.
آمدن اوصاف باکره و غیر باکره در کنار اوصاف معنوی نشان می‌دهد که این دو ویژگی مقصود اصلی خداوند نبوده و مهم تر از اینها ایمان و دیگر اوصاف معنوی همسران پیامبر است.


یکی از اوصاف حورالعین و همسران بهشتی بکر بودن آنان است:
[۲۴] مجمع البیان، ج۹، ص۳۱۵.
[۲۵] روح المعانی، مج ۱۵، ج۲۷، ص۱۸۲.
«فیهِنَّ قـصِرتُ الطَّرفِ لَم یَطمِثهُنَّ اِنسٌ قَبلَهُم و لا جانّ». «طَمْث» به معنای زوال بکارت و خون آن و در واقع کنایه از این است که هیچ کس پیش تر با آنان آمیزش نکرده است.
[۲۸] جامع البیان، مج ۱۳، ج۲۷، ص۱۹۵.
برخی مراد از این زنان را حورالعین دانسته اند
[۳۰] مجمع البیان، ج۹، ص۳۱۵.
[۳۱] تفسیر قرطبی، ج۱۷، ص۱۲۲.
؛ اما به نظر برخی دیگر مراد همان زنان دنیا هستند که خداوند آنان را در بهشت به صورت بکر باز می‌آفریند.
[۳۲] مجمع البیان، ج۹، ص۳۱۵.
[۳۳] تفسیر قرطبی، ج۱۷، ص۱۲۲.
در آیه ۳۶ واقعه نیز همسران بهشتی به باکره بودن وصف شده‌اند: «اِنّا اَنشَانـهُنَّ اِنشاء• فَجَعَلنـهُنَّ اَبکارا» . مراد از این زنان را برخی حورالعین
[۳۶] تفسیر قمی، ج۲، ص۳۵۹.
[۳۷] مجمع البیان، ج۹، ص۳۳۰.
و شماری دیگر
[۳۸] جامع البیان، مج ۱۳، ج۲۷، ص۲۴۲.
[۳۹] مجمع البیان، ج۹، ص۳۳۰.
زنان بهشتی دانسته‌اند که خداوند آنان را به گونه‌ای آفریده که همواره جوان و بکرند؛ یعنی هرگاه شوهرانشان با آنان درمی آمیزند آنان را بکر می‌یابند. در آیه ۴۹ صافّات نیز از زنان بهشتی به تخم پوشیده شده (دست نخورده) یا سفیده تخم
[۴۲] جامع البیان، مج ۱۲، ج۲۳، ص۶۸-۶۹.
[۴۳] تفسیر قرطبی، ج۱۵، ص۵۴.
یا پوسته نازک روی سفیده تخم
[۴۴] تفسیر قرطبی، ج۱۵، ص۵۵.
تعبیر شده: «کَاَنَّهُنَّ بَیضٌ مَکنون» که کنایه از بکر بودن آنهاست.
[۴۶] جامع البیان، مج ۱۲، ج۲۴، ص۶۹.
[۴۷] مجمع البیان، ج۸، ص۶۹۲.



احکام القرآن، جصاص؛ الام؛ الانتصار؛ بحارالانوار؛ البحر الرائق شرح کنزالدقائق؛ بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم؛ تذکرة الفقهاء؛ تفسیر العیاشی؛ التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج؛ تفسیر نمونه؛ تفسیر نورالثقلین؛ جامع البیان عن تاویل آی القرآن؛ الجامع لاحکام القرآن، قرطبی؛ جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام؛ حاشیة رد المحتار علی الدرالمختار؛ الدرالمنثور فی التفسیر بالماثور؛ روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم؛ صحیح مسلم با شرح سنوسی؛ العروة الوثقی؛ الفقه الاسلامی و ادلته؛ فقه القرآن؛ القاموس الفقهی لغة و اصطلاحاً؛ القاموس المحیط؛ کتاب السرائر؛ کنزالعرفان فی فقه القرآن؛ لسان العرب؛ لغت نامه؛ مبانی العروة الوثقی؛ المبسوط؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ مختلف الشیعة فی احکام الشریعه؛ مستمسک العروة الوثقی؛ مسند احمد بن حنبل؛ معجم مقاییس اللغه؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ ینابیع الموده.


۱. تفسیر قرطبی، ج۴، ص۵۴.
۲. تفسیر قرطبی، ج۱۸، ص۱۹۴.
۳. بحارالانوار، ج۱۴، ص۲۸۴.    
۴. بحارالانوار، ج۱۴، ص۲۹۰    
۵. ینابیع الموده، ج۲، ص۳۰۵.    
۶. مریم/سوره۱۹، آیه۲۰.    
۷. آل عمران/سوره۳، آیه۴۵.    
۸. آل عمران/سوره۳، آیه۷۴.    
۹. مریم/سوره۱۹، آیه۲۰.    
۱۰. التبیان، ج۲، ص۴۶۴.    
۱۱. تفسیر قرطبی، ج۴، ص۵۹.
۱۲. الدرالمنثور، ج۴، ص۶۴۵.    
۱۳. بحارالانوار، ج۱۴، ص۲۸۴.    
۱۴. بحارالانوار، ج۱۴، ص۲۹۰.    
۱۵. نمونه، ج۲، ص۵۵۱.    
۱۶. نمونه، ج۱۳، ص۵۸.    
۱۷. تحریم/سوره۶۶، آیه۴.    
۱۸. تحریم/سوره۶۶، آیه۵.    
۱۹. جامع البیان، مج ۱۴، ج۲۸، ص۲۰۶-۲۰۷.
۲۰. مجمع البیان، ج۱۰، ص۴۷۱-۴۷۲.
۲۱. الدرالمنثور، ج۸، ص۲۱۸.    
۲۲. الدرالمنثور، ج۸، ص۲۲۰.    
۲۳. نمونه، ج۲۴، ص۲۸۰.    
۲۴. مجمع البیان، ج۹، ص۳۱۵.
۲۵. روح المعانی، مج ۱۵، ج۲۷، ص۱۸۲.
۲۶. رحمن/سوره۵۵، آیه۵۶.    
۲۷. رحمن/سوره۵۵، آیه۷۴.    
۲۸. جامع البیان، مج ۱۳، ج۲۷، ص۱۹۵.
۲۹. المیزان، ج۱۹، ص۱۱۰.    
۳۰. مجمع البیان، ج۹، ص۳۱۵.
۳۱. تفسیر قرطبی، ج۱۷، ص۱۲۲.
۳۲. مجمع البیان، ج۹، ص۳۱۵.
۳۳. تفسیر قرطبی، ج۱۷، ص۱۲۲.
۳۴. الدرالمنثور، ج۷، ص۷۱۱.    
۳۵. واقعه/سوره۵۶، آیه۳۶.    
۳۶. تفسیر قمی، ج۲، ص۳۵۹.
۳۷. مجمع البیان، ج۹، ص۳۳۰.
۳۸. جامع البیان، مج ۱۳، ج۲۷، ص۲۴۲.
۳۹. مجمع البیان، ج۹، ص۳۳۰.
۴۰. نورالثقلین، ج۵، ص۲۱۹.    
۴۱. المیزان، ج۱۹، ص۱۲۴.    
۴۲. جامع البیان، مج ۱۲، ج۲۳، ص۶۸-۶۹.
۴۳. تفسیر قرطبی، ج۱۵، ص۵۴.
۴۴. تفسیر قرطبی، ج۱۵، ص۵۵.
۴۵. صافات/سوره۳۷، آیه۴۹.    
۴۶. جامع البیان، مج ۱۲، ج۲۴، ص۶۹.
۴۷. مجمع البیان، ج۸، ص۶۹۲.



دائرةالمعارف قرآن کریم، برگرفته از مقاله«مصادیق قرآنی بکارت»    



جعبه ابزار