ملاعلی اکبر اژه‌ای اصفهانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در نیمه دوم قرن دوازدهم هجری ستاره‌ای در
آسمان علم و
فقاهت تشیع درخشید که تلألو درخشش آن تا ابد روشنگر راه مشتاقان علم و
حقیقت خواهد بود و او کسی نیست جز ملا علی‌اکبر اژه‌ای از چهره‌های درخشان علمی و فرهنگی
اصفهان در قرن سیزدهم هجری، وی در روستای اژه از توابع رویدشت در دامان خانواده‌ای اهل فضل و
تقوا پای به عرصه گیتی نهاد و پرورش یافت.
از علمای معروف
ایران در قرن دوازدهم و سیزدهم هجری بود.
وی از روستای اژه از ناحیه رویدشت
اصفهان بود.
پدرش، محمدباقر از
علما و حکمای نام‌دار و اهل
تهجد و
موعظه بود.
وی معقول و منقول را نزد
آقا محمد بیدآبادی، میرزا ابوالقاسم مدرس و بعضی دیگر از علما و حکمای آن زمان خواند.
سپس در «
مسجد علی» اصفهان اقامه
جماعت نمود.
در ۱۲۲۸ ق، فتح‌علی شاه
قاجار درصدد برآمد تا به منظور پایان دادن پیروزمندانه به
جنگ ده ساله با روسیه، علمای برجسته
شیعه عراق و
ایران را به صدور فتاوای
جهاد برانگیزد؛ ازاین‌رو میرزا بزرگ قائم مقام، پیشکار عباس میرزا ولی‌عهد، استفتایی از علمای ایران از جمله ملا علی‌اکبر اژه‌ای کرد.
به نوشته سپهر در
ناسخ التواریخ، وی دیگر علمای برجستة ایران و عراق «هر یک رساله‌ای نگاشتند و خاتم گذاشتند که [[|مجادله]] و مقاتله با
روسیه جهاد فی سبیل الله است و خرد و بزرگ را
واجب افتاده است که برای رواج و
دین مبین و
حفظ ثغور
مسلمین، خویشتن‌داری نکنند و روسیان را از مداخلت در حدود ایران دفع دهند».
قسمت‌هایی از
رساله جهادیه ملا علی‌اکبر – که برای
عباس میرزا فرستاد – به همراه دیگر رسالات جهادیه علمای ایران و عراق از سوی قائم مقام به صورت مجموعه‌ای
تدوین و استنساخ شد.
از شاگردان معروف وی می‌توان از حاج میرزا زین العابدین خوانساری نام برد.
ملا علی‌اکبر، کتاب‌ها و رسائل متعددی تألیف کرد که از جملة آنهاست: رساله در احکام [آیه مواریث|مواریث]]؛ ترجمه الصلوه و اسرار الصلوه، رساله در این‌که
تسلیم در
نماز نافله یکی است؛ رساله در خصوص احکام حدود شرعیه، رساله در ردپادری نصرانی؛ رساله در رد بعضی از رسائل شیخ احمد احسایی، رساله در رد حاجی مرزا محمد اخباری، رساله در تفاصیل وقایع معراج، رساله در رؤس مسائل عبادات، رساله در مسائل زکوات و اخماس؛ رساله در مسائل
قضا، و شهادات، رساله در تفصیل خلقت و اعضای طبیعی انسان و اخلاق حسنه و رذیله؛ و کتاب زبده المعارف در اصول دین.
ملا علی‌اکبر در ۱۱
شوال ۱۳۲۶ ق در
اصفهان درگذشت و در تخت فولاد دفن شد.
دانش‌نامه‌های انقلاب اسلامی و تاریخ ایران، فرهنگ‌نامه علمای مجاهد، برگرفته از مقاله «ملا علی‌اکبر اژه‌ای اصفهانی».
