منون (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
منون:
(رَیْبَ الْمَنونِ) منون: از مادّه
«منّ» در اصل به دو معنى آمده: «نقصان» و «قطع و بريدن» كه اين دو نيز مفهوم نزديكى دارند. سپس واژه
«منون» به «مرگ» نيز اطلاق شده، چرا كه «ينقص العدد و يقطع المدد» (نفرات را كم مىكند و كمکها را قطع). پس
«منّ» به معنى قطع و بريدن نيز آمده و «ريب المنون» يعنى حادثه مرگ، چون عمرها را قطع مىكند و به زندگى خاتمه مىدهد.
گاه
«منون» به گذشت روزگار نيز گفته شده به اين مناسبت كه آن، موجب مرگومير و بريدن پيوندها و نقصان نفرات است و گاه به
شب و
روز «ممنون» گفتهاند و آن نيز ظاهرا به همين مناسبت است.
اين تعبير هنگامى كه در مورد
مرگ به كار رود و «ريب المنون» گفته شود از اين نظر است كه وقت حصول آن نامعلوم است، اگرچه تحقق آن حتمى است؛ ولى جمعى از مفسران «ريب المنون» را در
آیه مورد بحث به معنى «حوادث روزگار» تفسير كردهاند، حتى از
ابن عباس نقل شده كه واژه «ريب» در همهجا در قرآن به معنى «شک و ترديد» است، جز در اين آيه از
سوره طور كه به معنى «حوادث» است.
به موردی از کاربرد
منون در
قرآن، اشاره میشود:
(اَمْ یَقولونَ شاعِرٌ نَّتَرَبَّصُ بِهِ رَیْبَ الْمَنونِ) (بلکه آنها میگویند: «او شاعری است که ما انتظار مرگش را میکشیم.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: کلمه منون و نیز کلمه منیة، هر دو به معنای مرگ است و کلمه ریب به معنای قلق و
اضطراب است و در نتیجه ریب المنون به معنای اضطراب مرگ است.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «منون»، ج۴، ص۳۴۷.