مَنَاص (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَنَاص:(وَّ لاتَ حِينَ مَنَاصٍ) «مَنَاص» از مادّه «نوص» به معناى پناهگاه و فريادرس است،
مى‌گويند: عرب هنگامى كه حادثه سخت و وحشتناكى رخ مى‌داده، مخصوصاً در جنگ‌ها، اين كلمه را تكرار مى‌كرد و مى‌گفت: «مَنَاص؟، مَنَاص؟» يعنى پناهگاه كجا است؟، پناهگاه كجاست؟ و چون اين مفهوم با فرار مقارن است گاهى به معناى محل فرار نيز آمده است.
(كَمْ أَهْلَكْنا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ فَنادَوْا وَ لاتَ حِينَ مَناصٍ) (چه بسيار اقوامى را كه پيش از آن‌ها هلاک كرديم؛ و به هنگام نزول عذاب فرياد مى‌زدند و كمک مى‌خواستند ولى وقت نجات گذشته بود.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه مناص مصدر ناص- ينوص است كه بنا به گفته صاحب مجمع البيان اگر با نون خوانده شود معناى تاخر را مى‌دهد و اگر با باء خوانده شود معناى تقدم را مى‌دهد. بعضى
[۷] هم آن را به معناى فرار دانسته‌اند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مكارم شيرازى، ناصر، لغات در تفسير نمونه، بر گرفته از مقاله «مَنَاص»، ص۵۵۵.
