مَیلَة (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَیلَة:
(فَيَمِيلُونَ عَلَيْكُم مَّيْلَةً) مَیلَة: به فتح ميم، از مادّه
«ميل» در اصل به معنى «عدول و انحراف به يک طرف» است ولى گاه به معنى «حمله كردن و تاختن» به‌كار رفته و در
آیه مورد بحث به معنى اخير آمده و
«ميلة» براى مرّة است:
«
ميلة واحدة» يعنى يكبار حمله كردن و آن، انحراف و ميل از اردوگاه به سوى دشمن است.
به موردی از کاربرد
مَیلَة در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ إِذَا كُنتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاَةَ فَلْتَقُمْ طَآئِفَةٌ مِّنْهُم مَّعَكَ وَ لْيَأْخُذُواْ أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذَا سَجَدُواْ فَلْيَكُونُواْ مِن وَ رَآئِكُمْ وَ لْتَأْتِ طَآئِفَةٌ أُخْرَى لَمْ يُصَلُّواْ فَلْيُصَلُّواْ مَعَكَ وَ لْيَأْخُذُواْ حِذْرَهُمْ وَ أَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِكُمْ وَ أَمْتِعَتِكُمْ فَيَمِيلُونَ عَلَيْكُم مَّيْلَةً وَاحِدَةً وَ لاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِن كَانَ بِكُمْ أَذًى مِّن مَّطَرٍ أَوْ كُنتُم مَّرْضَى أَن تَضَعُواْ أَسْلِحَتَكُمْ وَ خُذُواْ حِذْرَكُمْ إِنَّ اللّهَ أَعَدَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّهِينًا) (و هنگامى كه در ميان آن‌ها باشى و در كنار ميدان
جنگ براى آن‌ها
نماز را برپا كنى، بايد دسته‌اى از آن‌ها با تو به نماز برخيزند و سلاح‌هايشان را با خود برگيرند و هنگامى كه سجده كردند و نماز را به پايان رساندند، بايد در پشت سر شما قرار گيرند و به ميدان بازگردند و آن دسته ديگركه نماز نخوانده‌اند و مشغول پيكار بوده‌اند، بيايند و با تو نماز بخوانند؛ آن‌ها بايد وسايل دفاعى و سلاح‌هايشان را در حال نماز با خود برگيرند؛ زيرا كافران آرزو دارند كه شما از سلاح‌ها و وسايل خود غافل شويد تا يكباره به شما هجوم آورند. و اگر از باران ناراحتيد و يا بيمار و مجروح هستيد، گناهى بر شما نيست كه سلاح‌هاى خود را بر
زمین بگذاريد؛ ولى وسايل دفاعى مانند زره و خُود را برگيريد.
خداوند،
عذاب خواركننده‌اى براى
کافران فراهم ساخته است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: اين جمله در مقام بيان علت حكمى است كه در اول آيه در مورد كيفيت نماز خوف بيان كرد، مى‌فرمايد:
اينكه گفتيم اينطور نماز بخوانيد و نماز خوف را براى شما تشريع كرديم علتش اين است كه
کفار بسيار دوست مى‌دارند شما با سرگرم شدن به نماز از اسلحه و ساز و برگ خود غفلت كنيد و با يک حمله بر شما بتازند.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مَیلَة»، ج۴، ص۳۷۲.
