مِزاجُه (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مِزاجُه:
(وَ مِزاجُهُ مِنْ) مِزاجُه: واژه
«مزج» به معنى «آميختگى» و
«مزاج» به معنى «تركيب و مخلوط كردن» است (اختلاط و تركيب دو چيز باهم) و نيز به طبيعت و خلق‌وخوى آدمى
«مزاج» گفته مى‌شود و جمع آن
«امزجه» است.
در
آیه ۱۷
سوره انسان در خصوص بهشتيان آمده است:
(وَ يُسْقَوْنَ فِيهٰا كَأْساً كٰانَ مِزٰاجُهٰا زَنْجَبِيلاً)
«و در آن‌جا از جام‌هايى سيراب مى‌شوند كه لبريز از شراب طهورى است كه با زنجبيل آميخته است.»
بسيارى از مفسران تصريح كرده‌اند كه عرب جاهلى از شراب‌هايى كه آميخته با زنجبيل بود لذت مى‌برد، زيرا تندى مخصوصى به شراب مى‌داد و قرآن در اين‌جا از جام‌هايى سخن مى‌گويد كه شراب طهورش با زنجبيل آميخته است.
به موردی از کاربرد
مِزاجُه در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ مِزاجُهُ مِنْ تَسْنِيمٍ) (اين شراب طهور آميخته با «تسنيم» است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه مزاج به معناى وسيله مخلوط كردن است و كلمه تسنيم - به طورى كه آيه بعدى تفسيرش مى‌كند- به معناى چشمه‌اى است در
بهشت، كه خداى تعالى نامش را تسنيم نهاده و از اين ماده كلماتى به معناى بلند كردن و پر شدن نيز آمده، وقتى گفته مى‌شود: سنمه، معنايش اين است كه آن چيز را بلند كرد و سنام الإبل به معناى كوهان شتر است. و نيز گفته مى‌شود: سنم الاناء يعنى ظرف را پر كرد.
(وَ يُسْقَوْنَ فِيها كَأْساً كانَ مِزاجُها زَنْجَبِيلًا) (و در آن جا از جام‌هايى سيراب مى‌شوند لبريز از شراب طهورى كه آميخته با زنجبيل است.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: بعضى از مفسرين گفته‌اند: در عرب مرسوم بوده كه از زنجبيل استفاده عطر و بوى خوش مى‌كرده‌اند و آن را در جام نوشيدنی‌ها مى‌ريختند، در اين آيه هم به ابرار وعده داده كه زنجبيل بهشتى را كه پاكيزه‌تر و خوشبوتر است در جام شرابشان مى‌ريزند.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مِزاجُه»، ج۴، ص۲۹۰.
