نَمُنَّ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَمُنَّ:
(وَ نُریدُ اَن نَّمُنَّ) نَمُنَّ: از
«منّت» به معنى «بخشيدن مواهب و نعمت‌ها» است و
«منّ» در اصل به معنى
ثقل و سنگينى است و به همين مناسبت، واحد وزن در قديم يک من بوده است و
«منّت» به معنى نعمت سنگين است و آيه مى‌گويد مى‌خواهيم به آنان كه در زندگى ضعيف شمرده شدند نعمتى بدهيم كه از سنگينى آن گرانبار شوند كه البته اين منّت با منّت زبانى كه بازگو كردن نعمت به قصد تحقير طرف است، فرق بسيار دارد، زيرا
خداوند در اين آيه پرده از روى اراده و مشيت خود در مورد مستضعفان برداشته، مى‌گويد ما مى‌خواهيم آن‌ها را مشمول نعمت‌هاى خود قرار دهيم و پيشوايان خود سازيم و نيز وارثان حكومت جباران قرار دهيم.
به موردی از کاربرد
نَمُنَّ در
قرآن، اشاره می‌شود:
وَ نُریدُ اَن نَّمُنَّ عَلَی الَّذینَ اسْتُضْعِفوا فی الْاَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ اَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوَارِثینَ (ما اراده کرده‌ایم تا بر مستضعفان زمین نعمت بخشیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی
زمین قرار دهیم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه من -به طوری که از کلام
راغب استفاده می‌شود- در اصل به معنای ثقل و سنگینی بوده و از همین جهت واحد وزن را هم در سابق من می‌گفتند و منت به معنای نعمت سنگین است و فلانی بر فلانی منت نهاد معنایش این است که: او را از نعمت، گرانبار کرد و نیز همو گفته: و این کلمه به دو نحو استعمال می‌شود، یکی منت عملی مانند آیه
(وَ نُریدُ اَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذینَ اسْتُضْعِفوا) یعنی می‌خواهیم به آنان که در زندگی ضعیف شمرده شدند نعمتی بدهیم که از سنگینی آن گرانبار شوند و دوم منت زبانی، مانند آیه
(یَمُنُّونَ عَلَیْکَ اَنْ اَسْلَمُوا) بر تو منت می‌نهند که
مسلمان شده‌اند و این از جمله کارهای زشت است، مگر در صورت
کفران نعمت، این بود خلاصه کلام راغب.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «نَمُنَّ»، ج۴، ص۳۴۵.
