یَهدی (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَهدی:
(شُرَكَآئِكُم مَّن يَهْدِي) یَهدی: در اصل
«يهتدى» بوده كه «تا» در آن تبديل به «دال» و در آن ادغام شده و در اصل از مادّه
«هدايت» به معنى «راهنمايى با مهر و محبت و
صلاح» است.
آیه مورد بحث در نفى معبودهاى ساختگى است كه فاقد هرگونه هدايت به سوى حقند، زيرا معبود بايد رهبر عبادت‌كنندگان خود باشد، در حالى كه هيچ‌يک از معبودان مشركان قادر نيست بدون هدايت الهى، كسى را به سوى حق رهنمون گردد، چون
هدایت به سوى حق نياز به مقام
عصمت و مصونيت از خطا و اشتباه دارد و اين بدون رهبرى و حمايت
خداوند ممكن نيست.
به موردی از کاربرد
یَهدی در
قرآن، اشاره می‌شود:
(قُلْ هَلْ مِن شُرَكَآئِكُم مَّن يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ قُلِ اللّهُ يَهْدِي لِلْحَقِّ أَفَمَن يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَن يُتَّبَعَ أَمَّن لاَّ يَهِدِّي إِلاَّ أَن يُهْدَى فَمَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ) (بگو: «آيا هيچ يک از معبودهاى شما، به سوى حق هدايت مى‌كند؟!» بگو: «تنها
خدا به حق هدايت مى‌كند. آيا كسى كه هدايت به سوى
حق مى‌كندبراى پيروى شايسته‌تر است، يا آن كس كه هدايت نمى‌شود مگر هدايتش كنند؟! شما را چه مى‌شود، چگونه داورى مى‌كنيد؟!»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: جمله
(يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ) و جمله
(يَهْدِي لِلْحَقِّ) هر دو به يک معنا است، چون ماده هدى به هر دو قسم متعدى مى‌شود، يعنى هم با حرف الى و هم با حرف لام. در چند جاى ديگر از قرآن كريم با حرف لام متعدى شده.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یَهدی»، ج۴، ص۵۷۸.
