آب جاری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
به
آب روان جوشيده از
زمین مانند آب
چشمه و
قنات آب جاری گفته میشود. آب جاری از اقسام
آب مطلق است که در باب
طهارت از آن بحث و در بابهای ديگر مانند
زکات و
خمس نيز از
احکام آن به مناسبت سخن گفته شده است.
به قول
مشهور در تحقّق عنوان جاری، علاوه بر جريان، جوشش از زمين نيز شرط است. عدم اعتبار جوشش و کفايت جريان غالبی به دليل اتّصال به منبعی و نيز عدم اعتبار جريان فعلی و کفايت جوشش از زمين، ديگر اقوال درباره آب جاریاند.
آب جاری -هر چند کمتر از کر باشد- به ملاقات
نجاست نجس نمیشود، مگر آن که
بو،
رنگ يا
مزه آن در اثر نجاست تغيير کند.
پاک شدن آن در صورت نجاست، به از بين رفتن بو، رنگ و مزه نجاست است -هر چند اين زوال به خودی خود باشد- مشروط به اين که با آب تازه که از مادّه خارج میشود، مخلوط گردد و در حصول
طهارت بدون آميختگی،
اختلاف است.
حکم آب راکد متّصل به جاری نيز چنين است.
نزد
مشهور آبی که از زمين میجوشد، ولی جريان ندارد، در
نجس نشدن به ملاقات با نجاست حکم آب جاری را دارد؛ هر چند کمتر از
کرّ باشد.
زکات غلّات (
گندم،
جو،
خرما و
کشمش) آبياری شده با آب جاری يک دهم است.
هر کس میتواند در
زمین مباح از آب جاری آن استفاده کند و در صورت
حیازت مالک مقدار آبی میشود که حيازت کرده است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۹۴.